Mniszek pieniński Taraxacum pieninicum

Mniszek pieniński (Taraxacum pieninicum Pawł.) – endemiczny dla Karpat Zachodnich gatunek rośliny z rodziny astrowatych (Asteraceae), należący do sekcji Erythrocarpa rodzaju mniszek (Taraxacum). Opisany ze zboczy masywu Trzech Koron w paśmie Pienin Środkowych. Nowsze badania wykazały, że synonimem tego gatunku jest opisany z Małych Karpat Taraxacum erythrocarpum Kirschner & Štěpánek, w związku z czym zasięg gatunku obejmuje Polskę i Słowację, a nie, jak dawniej uważano, jedynie Pieniny.

Liście dość zmienne morfologicznie. Przeważnie do połowy, lub 2/3 wcinane, o łatkach zwróconych ku nasadzie. Czasami nie podzielone, a tylko ząbkowane. Sinozielone i nagie. Kwiat pojedynczy koszyczek o okrywie długości 15–20 mm. Zewnętrzne łuski okrywy 16–19, podługowatojajowate, bladozielone, zwykle nabiegłe bladoczerwono i odstające poziomo lub odgięte. Na ich obrzeżach wąski, błoniasty, jasny i nieco zaróżowiony pasek. Listki wewnętrzne jasnoszarawozielone, pokryte woskiem. Znamię koloru żółtego. Pyłek obecny. Owoc dojrzałe niełupki mają czerwono-brunatny kolor, są górą pokryte kolczastymi brodawkami i zakończone dzióbkiem z kończykiem. Mają długość do 5 mm.

Biologia i występowanie

Rozwój Bylina, hemikryptofit. Kwitnie w maju, zapylany jest przez owady. Po dojrzeniu nasion nadziemne części obumierają, ale pod koniec lata roślina wytwarza nowe liście, często o innym kształcie, niż liście wiosenne. Taki tryb życia jest przystosowaniem do braku wody w okresie letnich upałów, roślina ta rośnie bowiem na wystawionych na działanie słońca południowych ścianach skalnych i to na wapiennym, przepuszczalnym podłożu. Siedlisko Rośnie w murawach naskalnych na podłożu wapiennym. Genetyka Liczba chromosomów 2n=16. Jest to jedyny we florze Polski diploidalny mniszek, którego nasiona powstają w wyniku procesów płciowych (nie występuje agamospermia).

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2023-06-04 00:08:25]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=70507473. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • maj
    • barwa kwiatów
      • płatki różowe
      • płatki czerwone
  • cechy owoców
    • kolor owoców
      • brązowe
      • czerwone
    • powierzchnia owocu
      • kolczasta
  • ogólne
    • roślina chroniona
    • bylina
    • Polska Czerwona Księga Roślin
    • czerwona lista roślin i grzybów Polski
    • CR – krytycznie zagrożony
  • siedlisko
    • murawy

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.