Wirtualny atlas roślin: Ożanka właściwa / Teucrium chamaedrys

Ożanka właściwa (Teucrium chamaedrys L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae).

Pokrój niewielki półkrzew, o wysokości do 40 cm. Posiada liczne, podnoszące się i dołem zdrewniałe pędy. Są odstająco owłosione (czasami tylko krawędzie łodygi). Roślina nie tworzy rozłogów. Łodyga wzniesiona, rozesłana, dźwigająca się, owłosiona. Rozgałęziona, często purpurowo nabiegła. Liście ulistnienie naprzeciwległe. Liście jajowate, wcinano karbowane, o tępym wierzchołku i nasadzie klinowato zwężającej się w ogonek. Kwiaty wyrastają po 6 w nibyokółkach w kątach przysadek mniejszych od liści. Nibyokółki kwiatów wyrastają blisko siebie w szczytowej części pędu tworząc nibygrono. Kwiaty grzbieciste. Kielich o zaostrzonych, trójkątnych ząbkach. W górnej części posiada wyraźną siateczkową nerwację. Korona jasnopurpurowa, o długości 10-15 mm. Owoc kulistawa rozłupka o długości 1,5-2 mm i powierzchni bardzo słabo siateczkowatej.

Biologia i występowanie

Występuje dziko w Afryce Północnej (Algieria, Tunezja, Maroko), w środkowej i południowo-wschodniej Europie i w Azji Zachodniej aż po Ural i Iran. W Polsce rzadka, spotykana głównie na Wyżynie Lubelskiej, Roztoczu, Polesiu i w dolinie Wisły od ujścia Sanu do ujścia Wieprza. Na nielicznych stanowiskach występuje jeszcze w Niecce Nidziańskiej, Bramie Krakowskiej i w Karpatach (tutaj tylko na jednym stanowisku w Małym Grojcu w Kotlinie Żywieckiej). Rozwój Podkrzew, chamefit. Kwitnie od lipca do września. Jest owadopylny. Nasiona lekkie, rozsiewające się samorzutnie (barochoria). Długo zachowują zdolność kiełkowania. Rozmnaża się także wegetatywnie. Siedlisko Suche murawy, zarośla, polany, kamieniste i słoneczne zbocza. Gatunek charakterystyczny dla klasy Festuco-Brometea. Genetyka Liczba chromosomów 2n = 60, 62.

Roślina lecznicza, dawniej używana w medycynie ludowej. Ziele pobudza przemianę materii i oczyszcza krew. Roślina ozdobna. Nadaje się na rabaty, obwódki oraz do obsadzania murów i zboczy. Najlepiej rośnie na przepuszczalnej i jałowej glebie na słonecznym stanowisku. Rozmnaża się przez wysiew nasion wiosną, lub przez podział kęp jesienią. Strefy mrozoodporności 5-10.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-09 02:23:52]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72986228. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.