Wirtualny atlas roślin: Ciemiężyca zielona / Veratrum lobelianum

Ciemiężyca zielona, ciemierzyca zielona, strzemieszyca (Veratrum lobelianum Bernh.) – gatunek rośliny z rodziny melantkowatych (Melanthiaceae). Występuje w miejscach wilgotnych na całej półkuli północnej. Preferuje widne lasy, źródliska, brzegi potoków. W Polsce rośnie głównie w górach, w Sudetach i Karpatach (zwłaszcza w Tatrach i na Babiej Górze), na wyżynach i niżu jest spotykana znacznie rzadziej. Na terenie Polski objęta ochroną.

Łodyga gruba i nierozgałęziona, wyrastająca z walcowatego kłącza. Roślina okazała, może dochodzić do 150 cm wysokości, choć w miejscach zacienionych i lesie nie przekracza często 20–30 cm. Liście ulistnienie skrętoległe. Duże, eliptyczne, podobne do liści goryczki kropkowanej, pofałdowane wzdłużnie, o wyraźnym podłużnym unerwieniu. Z górnej strony liście są nagie, na spodniej stronie kędzierzawo owłosione krótkimi włoskami. Kwiaty kwiaty obupłciowe (trafiają się jednak kwiaty męskie), niepozorne, żółtozielone, zebrane na szczycie łodygi w wiechę o wysokości od 30 do 60 cm. Okwiat składa się z 6 działek nie zróżnicowanych na koronę i kielich. Pręciki w liczbie 6, z dużymi i żółtymi pylnikami nerkowatego kształtu, słupek trójszyjkowy. Szypułki kwiatów krótsze od przysadek. Owoc duża, trójdzielna torebka z dość dużymi nasionami opatrzonymi skrzydełkiem.

Biologia i występowanie

Rozwój Bylina. Kwitnie od początku lipca. Charakterystyczne jest, że z reguły kwitną tylko niektóre osobniki, duża ich liczba pozostaje płona przez cały rok. Nasiona są rozsiewane przez wiatr (anemochoria). Siedlisko Rośnie na halach górskich, w ziołoroślach, na piargach, w wolnych miejscach wśród kosówki, zawsze jednak w miejscach wystarczająco wilgotnych. W niższych położeniach zwykle w pobliżu cieków wodnych. Jest stosunkowo pospolita w wyższych położeniach Sudetów i Karpat. W Tatrach występuje do wysokości 2300 m n.p.m., zarówno na podłożu granitowym jak i wapiennym. Fitosocjologia Gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Betulo-Adenostyletea, Ass. Poo-Veratretum lobeliani. Genetyka Liczba chromosomów 2n=16. Cechy fitochemiczne Roślina silnie trująca. Substancją czynną jest weratryna. Bydło i owce instynktownie nie jedzą ciemiężycy.

Roślina silnie trująca. Substancją czynną jest weratryna. Bydło i owce instynktownie nie jedzą ciemiężycy.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-09 02:47:38]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72326881. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.