Wirtualny atlas roślin: Kasztan jadalny / Castanea sativa

Kasztan jadalny (Castanea sativa Mill.) – gatunek rośliny z rodziny bukowatych (Fagaceae Dumort.).

Liście ustawione w dwóch prostnicach, młode pod spodem delikatnie omszone, potem nagie, sztywne. Blaszka liściowa piłkowana o ilości nerwów równej ilości ząbków. Liść długości 10–25 cm podłużnie lancetowaty, o nasadzie szerokoklinowatej. Ogonek do 3 cm. Kwiaty kwiaty męskie żółte, zebrane w stojące kwiatostany (kotki) do 35 cm, kwiaty żeńskie nieliczne, zebrane u podstawy. Kwitnie w czerwcu–lipcu. Pąki młode omszone, okryte 2–4 skrętoległymi łuskami. Brak pąków szczytowych (sympodium). Pokrój drzewo wysokości do 35 m, o pniu pokrytym brunatną, głęboko spękaną korowiną. Korona gęsta, kulista. Młode pędy delikatnie omszone, później nagie, o wzroście sympodialnym. Owoce orzechy. Okrywa owocowa zielona kupula, pokryta gęstymi, ostrymi kolcami, pękająca 3–4 klapami, zawierająca 2 lub 3 nasiona. Orzech pokryty jest cienką, brązową, błyszczącą skórką z wyraźnie zachowanymi na szczycie zeschniętymi resztkami szyjek słupka. Dojrzewają w październiku–listopadzie. Często nazywany maronem.

Biologia i występowanie

Kiedyś gatunek występujący tylko na południe od Alp, rozpowszechniony przez Rzymian w Europie Zachodniej i Słowacji. Obecnie rozpowszechniony w basenie Morza Śródziemnego, Azji Mniejszej i na Kaukazie.
W Polsce rosną głównie na Pomorzu Zachodnim i Dolnym Śląsku. Lokalnie występować mogą populacje zadomowione, znajdujące się poza uprawą (kenofit).

Świeże kasztany jadane są na surowo, wyschnięte spożywane są po upieczeniu oraz konserwowane jako kompoty. Na Węgrzech i Słowacji przetarta masa kasztanowa (węg. gesztenye püré, słow. gaštanové pyré), świeża albo mrożona, przeznaczona jest do bezpośredniego spożycia lub używana jako dodatek do wyrobów cukierniczych (wypieków, deserów), mięs. W Niemczech jada się chętnie zupę kasztanową.

Kasztan jadalny symbolizuje mądrą przezorność.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2019-01-20 00:11:59]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=55638759. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Tamara Reháčková: Cudzokrajné druhy drevín v historických parkoch Bratislavy. Bratislava: Cicero, 2009. ISBN 978-80-969678-6-5. (słow.)
Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 122. ISBN 83-7129-141-8.
Leksykon symboli. Warszawa: ROK Corporation, 1991. ISBN 83-85344-23-3.
Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-01-05].
B. Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz: Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Srodowiska, 2012. ISBN 978-83-62940-34-9.

	ogólne	drzewo
	ogólne	roślina jadalna
	ogólne	roślina użytkowa
	barwa kwiatów	płatki żółte
	korona kwiatu i typ kwiatostanu	kwiatostan
	kształt blaszki	liście lancetowate
	ulistnienie	liście owłosione
	ulistnienie	piłkowane
	kolor owoców	zielone
	kolor owoców	brązowe
	rodzaj owoców	orzechy
	wygląd łodygi	łodyga omszona
	szacowana wysokość łodygi	wyższa od człowieka (> 200 cm)
	pora kwitnienia	czerwiec