Pajęcznica liliowata (Anthericum liliago L.) – gatunek rośliny z rodziny szparagowatych (Asparagaceae) i podrodziny agawowych (Agavoideae). Występuje w południowej i środkowej Europie. W Polsce rośnie współcześnie tylko w rejonie doliny dolnej Odry i dolnej Warty. W wielu krajach jest to gatunek rzadki i zagrożony, także w Polsce, gdzie utracił wiele stanowisk i podlega ścisłej ochronie prawnej. Występuje na słonecznych murawach i w świetlistych lasach. Bywa uprawiany jako roślina ozdobna. Jest rośliną miododajną i dawniej wykorzystywany bywał także w ziołolecznictwie.
Pajęcznica liliowata rośnie w miejscach nasłonecznionych, zwykle na zboczach (czasem też stromych obrywach), na glebie piaszczystej do gliniastej, obojętnej do zasadowej, często szkieletowej. Zwykle w miejscach ubogich w materię organiczną, azot i potas, średnio zasobnych w magnez, z udziałem węglanu wapnia dochodzącym do 8%, zwłaszcza w głębszych warstwach profilu. Gatunek ten rośnie w murawach kserotermicznych, rzadziej także w świetlistych zaroślach, dąbrowach i borach oraz na ich obrzeżach i polanach śródleśnych. W południowej części zasięgu często na obszarach górskich, na zboczach, w miejscach skalistych. Zwarty zasięg tego gatunku obejmuje południową i środkową Europę – od środkowej części Półwyspu Iberyjskiego za zachodzie i południowej oraz środkowej Francji, na północy po środkowe Niemcy, Czechy i Słowację, obejmuje region alpejski i Apeniny oraz zachodnią część Półwyspu Bałkańskiego. Rozproszone stanowiska ma w północnych Niemczech, w Danii i w południowej Szwecji, w Polsce, Rumunii, w północnej Turcji, południowej Grecji i na Korsyce. Jako gatunek introdukowany występuje na Ukrainie i w środkowej części europejskiej Rosji. Na obszarach górskich nie przekracza zwykle rzędnej 1200 m n.p.m., ale w południowej części zasięgu sięga do ok. 1700 m n.p.m. W Polsce wszystkie stanowiska tego gatunku znajdują się w zachodniej części kraju, gdzie skupiają się w dolinach dolnej Odry i dolnej Warty. Jeszcze w XIX wieku spotykany był także na nielicznych stanowiskach w Wielkopolsce i na Nizinie Śląskiej. W ciągu ostatnich dwustu lat gatunek wyginął na około 1/3 części stanowisk.
Pajęcznica liliowata uprawiana bywa jako roślina ozdobna w ogrodach naturalistycznych, w grupach bylin i na rabatach. Zalecana jest także jako składnik tzw. łąk kwietnych i większych ogrodów skalnych. Kwiatostany mogą być wykorzystywane jako kwiaty cięte w świeżych kompozycjach. W uprawie rośliny o większych kwiatach wyróżniane są jako odmiana 'Grandiflora' lub 'Major'. Pajęcznica liliowata jest rośliną miododajną, dającą pożytek zarówno w postaci nektaru, jak i pyłku (ze względu na rzadkość występowania w zestawieniach roślin miododajnych w Polsce jest pomijana, w przeciwieństwie do częstszej, wyposażonej w takie same nektarniki przegrodowe pajęcznicy gałęzistej). Dawniej roślina miała być także wykorzystywana w ziołolecznictwie ludowym (z substancji czynnych zawiera, jak inne pajęcznice, alkaloidy pokrewne kolchicynie).
Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2023-01-22 00:18:44]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=69351390. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.