Wirtualny atlas roślin: Szczawik rożkowaty / Oxalis corniculata

Szczawik rożkowaty (Oxalis corniculata L.) – gatunek rośliny z rodziny szczawikowatych (Oxalidaceae). Występuje na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Przypisuje mu się pochodzenie z regionu Morza Śródziemnego lub z tropików Azji, Australii i zachodniej Oceanii. W całej Europie rozpowszechnił się między XVI i XIX wiekiem, z powodu mimowolnego rozprzestrzeniania nasion wraz z ziemią roślin ogrodowych. W Polsce ma status epekofita. W uprawach jest uciążliwym i coraz częściej spotykanym chwastem. Rośliny z różnych obszarów (np. Australii i Azji Południowo-Wschodniej oraz z Ameryki Południowej i Środkowej), różniące się kariotypem i nieznacznie pod względem morfologicznym, bywają wyróżniane czasem jako odrębne gatunki.

Pokrój roślina jednoroczna lub krótko żyjąca zielna bylina. Osiąga zwykle do 10 cm wysokości, rzadko wyższa, o pędach płożących się, pokładających, czasem podnoszących się. Pędy korzenią się w węzłach, są w różnym stopniu owłosione. Korzeń palowy, u starszych roślin drewniejący. Łodyga z nasady rośliny wyrasta od 2 do 8 zielnych, pokładających się zwykle łodyg. Liście skrętoległe (czasem skupione i wówczas zdają się być okółkowe), długoogonkowe (ogonek długości 1–8, rzadko do 13 cm długości), z przylistkami długości do 2 mm, przyrośniętymi do nasady ogonka. Blaszka liściowa trójlistkowa, o średnicy od kilku mm do 2,5 cm, naga lub w różnym stopniu owłosiona, zielona lub często też bordowo nabiegła. Listki odwrotnie sercowate, wcięte na szczycie do 1/4 lub nawet do połowy. Kwiaty kwiaty promieniste o symetrii 5-krotnej. Zebrane po 1–5 w baldachowate kwiatostany o szypule zwykle dłuższej od ogonków liściowych. Osiąga do 3–9 cm długości. Szypułki kwiatowe osiągają 5–10 mm długości i u ich nasady wyrasta drobna, równowąska przysadka o długości do 2 mm. Szypułki i lancetowate podkwiatki są owłosione. Działki kielicha podługowato jajowate do lancetowatych, owłosione, osiągają do 5 mm długości i 2 mm szerokości. Płatki korony żółte, drobno żyłkowane o długości do 8 mm. Pręciki po 5 w dwóch okółkach. Zalążnia zwieńczona 5 długimi szyjkami. Na ich szczycie gwiazdkowate znamiona. Owoce wydłużone, 5-kanciaste, owłosione torebki osiągające 1,2–1,5 cm długości. Torebka jest 5-komorowa i w każdej z komór zawiera po 5–14 nasion. Nasiona jajowate o długości do 1,5 mm i szerokości do 1 mm, brązowe do brązowoczerwonych.

Biologia i występowanie

Liczba chromosomów 2n = 24, 36, 42, 44, 48. Szczawik rożkowaty kwitnie i owocuje od lutego do października, w Europie Środkowej od czerwca do października. W naturze rośnie na górskich stokach, w lasach i nad rzekami. Pospolicie występuje na siedliskach antropogenicznych: na trawnikach, polach, w ogrodach, szklarniach i parkach, na przydrożach i nieużytkach ruderalnych. Jest żywicielem pośrednim Puccinia sorghi wywołującej rdzę kukurydzy. Na liściach czasami pasożytują Erysiphe russellii, Leveillula oxalidicola i Golovinomyces orontii powodujące mączniaka prawdziwego.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 23:58:28]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72987680. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.