Wirtualny atlas roślin: Chondrilla sztywna / Chondrilla juncea

Chondrilla sztywna (Chondrilla juncea L.) – gatunek rośliny należącej do rodziny astrowatych. Występuje naturalnie w Europie południowej i środkowej, w zachodniej Azji i północno-zachodniej Afryce. Jako gatunek introdukowany jest uporczywym chwastem w Ameryce Północnej, Południowej, w Australii i Nowej Zelandii. W Polsce rozpowszechniony z wyjątkiem wyższych partii pogórza i gór. Rośnie w miejscach piaszczystych, nasłonecznionych. Gatunek jest obligatoryjnym apomiktem – nasiona powstają wyłącznie w wyniku partenogenezy.

Łodyga wzniesiona lub pokładająca się, zwykle od nasady silnie rozgałęziona, gałązki sztywne, wzniesione. Osiąga zwykle od 0,5 do 1 m wysokości, rzadziej do 1,2 m. W dole bywa szczecinkowato owłosiona, poza tym naga, niebieskozielona. Liście dwojakiego rodzaju – zebrane w rozecie przyziemnej i łodygowe. Te pierwsze zasychają w czasie kwitnienia. Ich blaszka jest odwrotnie jajowata, długości do 10, rzadko do 12 cm, i do 4 cm szerokości. W różnym stopniu zatokowo wcinane i nierówno ząbkowane. Dolne liście łodygowe podobne do tych z rozety, ku górze coraz bardziej lancetowate i w końcu równowąsko lancetowate, coraz rzadziej, odlegle ząbkowane, najwyższe liście całobrzegie. Kwiaty niewielkie koszyczki z żółtymi kwiatkami języczkowatymi wyrastają na krótkich szypułkach pojedynczo lub zebrane są po kilka w szczytowych częściach pędów. Okrywa koszyczków jest cylindryczna, złożona z lancetowatych, zaostrzonych listków o długości ok. 1 cm. Nasada okrywy i krótkie szypuły są okryte gęstymi, białymi włoskami. Kwiatów w koszyczkach jest zwykle od 8 do 12, z płatkami wyraźnie ząbkowanymi na końcach. Owoce niełupki wrzecionowate, pięciożeberkowe, wraz z puchem kielichowym osiągają do ok. 1,5 cm długości. Puch pojedynczy, biały.

Biologia i występowanie

Roślina dwuletnia lub bylina. Kwitnie latem; w Europie Środkowej od lipca do sierpnia, czasem do września, w Ameryce Północnej do października. Kwiaty otwierają się w najjaśniejszej części dnia, zwykle między godziną 9 i 15. Gatunek należy do roślin kompasowych – blaszki liści łodygowych ustawiają się w porze najsilniejszego nasłonecznienia pionowo i równolegle do kierunku padania promieni słonecznych. Rośnie w miejscach piaszczystych i kamienistych, nasłonecznionych. Często w miejscach przekształconych przez człowieka – na siedliskach ruderalnych, takich jak: przydroża, przytorza, nieużytki, także na miedzach, odłogach i w uprawach. Rośnie jako chwast zwłaszcza w uprawach zbożowych i w winnicach, w szczególności na obszarach, gdzie jest gatunkiem inwazyjnym. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych Europy Środkowej uznany jest za gatunek charakterystyczny dla muraw napiaskowych ze związku SAll. Koelerion glaucae. Rośnie także w zbiorowiskach rzędów Festucetalia valesiacae, Onopordetalia acanthii i związku Caucalidion lappulae. Liczba chromosomów 2n wynosić może 14, 15, 16, 30.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 20:56:01]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72987693. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.