Pełnik alpejski Trollius altissimus

Pełnik alpejski (Trollius altissimus) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych. Występuje w Europie, wyłącznie w górach: w Karpatach, Sudetach, wschodnich Alpach, oraz w Górach Dynarskich. W Polsce występuje w Tatrach, Sudetach, Pieninach, w Bieszczadach i jest rośliną rzadką. Podano też jego stanowisko na Wyżynie Małopolskiej. Przez niektórych botaników uważany jest za podgatunek lub odmianę pełnika europejskiego lub określany nazwą pełnika siedmiogrodzkiego.

Pokrój roślina wieloletnia o wysokości do 35 cm. Jest bardzo podobny do pełnika europejskiego, różni się od niego głównie tym, że jest od niego mniejszy i ma większe (w stosunku do wielkości rośliny) kwiaty. Łodyga wzniesiona, naga i nierozgałęziona. Pod ziemią występuje krótkie kłącze. Liście ulistnienie skrętoległe. Liście dłoniastosieczne, składające się z 3-5 płytko wciętych i ząbkowanych odcinków. Dolne liście są długoogonkowe, środkowe krótkoogonkowe, a najwyższe są siedzące. Kwiaty duże, kuliste kwiaty o cytrynowożółtej barwie (nieco jaśniejsze, niż u pełnika europejskiego). Wyrastają przeważnie pojedynczo na szczycie łodygi. Wyglądem przypominają różę. Są pełne (stąd nazwa pełnik) i składają się z 10-15 płatków. Okwiat nie jest zróżnicowany na kielich i koronę. Osadzone spiralnie płatki zaginają się do środka i dachówkowato zachodzą na siebie, chroniąc wnętrze kwiatu. Zewnętrzne płatki są duże i barwne, wewnętrzne są węższe i przechodzą stopniowo w miodniki z nektarem. Środek kwiatu wypełniają liczne pręciki, prątniczki i słupki. Prątniczki są tej samej długości co pręciki. Owoc liczne, mające ok. 7 mm długości mieszki z długim dzióbkiem. Wypełnione są kulistymi, czarnymi nasionami, które dojrzewają już pod koniec sierpnia.

Biologia i występowanie

Rozwój: bylina. Kwiaty są owadopylne i lekko pachnące, kwitną od maja do lipca. Szybko przekwitają, ale na ich miejsce stopniowo zakwitają następne, tak, że okres kwitnienia wydłuża się. W czasie deszczu płatki kwiatów ciasno się stulają, chroniąc w ten sposób znajdujące się wewnątrz organy rozrodcze – pręciki i słupki. Przy trwającej przez dłuższy czas niepogodzie również powstają nasiona – w wyniku samozapylenia. Hemikryptofit. Siedlisko: łąki i hale górskie, ziołorośla, wilgotne piargi, nad potokami. Występuje zarówno na podłożu wapiennym, jak i granitowym. Duże skupienia tej rośliny można spotkać na zboczach Małołączniaka i Małołąckiej Przełęczy w Tatrach – tworzy tutaj całe kępy. W Tatrach występuje głównie w piętrze halnym i turniowym, ale znane są jego stanowiska na wysokości od 940 m n.p.m. (Siwa Polana) do 2135 m n.p.m. (Hawrań). Gatunek charakterystyczny dla zespołu Polygono bistortae-Trollietum. Roślina trująca: Jest trujący. Zwierzęta nie jedzą go.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-09 02:38:21]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72347523. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • maj
      • czerwiec
      • lipiec
    • barwa kwiatów
      • płatki żółte
  • cechy łodygi
    • wygląd łodygi
      • łodyga gładka
      • łodyga wzniesiona
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • mieszek
    • kolor owoców
      • czarne
  • ogólne
    • roślina trująca
    • roślina chroniona
    • bylina
    • roślina rzadka
  • siedlisko
    • Piętro halne
    • łąki
    • polany
    • Tatry
    • Sudety