Wirtualny atlas roślin: Kardamon malabarski / Elettaria cardamomum

Kardamon malabarski (Elettaria cardamomum (L.) Maton) – gatunek byliny należący do rodziny imbirowatych (Zingiberaceae). Posiada wiele synonimów: kardamon cejloński, długi, indyjski, jawajski, zwyczajowo nazywany jest po prostu kardamonem. Występuje w stanie dzikim na Półwyspie Indyjskim i na Cejlonie, w Chinach i Indonezji, przeniesiony i zaaklimatyzowany w Ameryce Środkowej (głównie Gwatemala). W gastronomii używana jest także nazwa kardamon zielony.

Pokrój roślina zielna, osiągająca od 2 do 4 metrów wysokości. Liście wąskolancetowate, osiągające 70 cm długości i ok. 8 cm szerokości. Kwiaty osadzone po 3–6 w pachwinach wąskich, tępych przykwiatków. Kwiatostanem jest długie grono. Kielich trójząbkowy, korona zielonkawoseledynowa. Pręciki trzy, ale tylko jeden z płodnym pyłkiem. Owoce trójkomorowe torebki, żółtawe do brunatnych, z drobnymi, brunatnymi do czerwonawych nasionami (nazywanymi kardamonem), zawierającymi ok. 9% olejku kardamonowego, który nadaje im ostry, korzenny zapach i smak.

Roślina przyprawowa – nasiona są przyprawą znaną jako kardamon zielony (kardamon czarny to przyprawa z owoców amomka szydlastego Amomum subulatum), jedną z najdroższych (tuż po szafranie). Kardamon nazywany jest królową przypraw, obok króla przypraw – czarnego pieprzu. Ma łagodny aromat i intensywny korzenny smak z wyraźną nutą kamfory. W handlu istnieje również „kardamon bielony” – delikatniejsza forma, poddana działaniu saponin. Wartość odżywcza – składniki na 100 g: kalorie: 229 kcal białko: 10,2 g tłuszcz: 2,2 g błonnik: 20,1 g wapń: 130 mg żelazo: 4,6 mg magnez: 173 mg W starożytnym Egipcie były używane jako dodatek do perfum, a w Rzymie jako składnik kadzideł i antidotów. W przemyśle spożywczym używane do aromatyzowania wódek i likierów. Stosowane w lecznictwie – pobudza apetyt. Według współczesnych badań, olejek eteryczny z owoców kardamonu wykazuje działanie antyoksydacyjne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, rozkurczowe, przeciwbiegunkowe i przeciwnowotworowe. Co więcej, hamuje on acetylocholinesterazę i butyrylocholinesterazę — enzymy odpowiedzialne za rozwój choroby Alzheimera. Ekstrakt wodny działa również immunomodulująco. Dodawany do kawy (zwłaszcza w rytuale arabskim) lub herbaty – wzmacnia smak, jak też wzmaga ich działanie pobudzające. W Europie – jako składnik przyprawy korzennej w piekarnictwie (np. vetebröd), do produkcji kiełbas i marynat, jako dodatku do potraw, kiszonek i sosów.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 21:39:32]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72326968. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.