Karczoch hiszpański
Cynara cardunculus
Karczoch hiszpański, karczoch ostowy, kard (Cynara cardunculus L.) – gatunek roślin z rodziny astrowatych. Pochodzi z basenu Morza Śródziemnego: Europy Południowej, Cypru, Turcji, Wysp Kanaryjskich i Afryki Północnej (Libia, Maroko, Tunezja). Jako uciekinier z upraw rozprzestrzenił się w Australii i Nowej Zelandii oraz w obydwu Amerykach. Jest też uprawiany w niektórych państwach.
Sztuka kulinarna. W handlu kardy sprzedawane są odpowiednio przycięte na długie kawałki i związane w pęczki. Przygotowując je w domu, trzeba odciąć pozostałości liści, zostawiając same wybielone, mięsiste łodygi. Następnie trzeba je umyć i pokroić na kawałki o długości 8–10 cm. Gotowane w osolonej wodzie kardy mają nieapetyczny, szarozielony kolor. Dodaje się więc, do wrzącej wody trochę kwasku i mąki. Pozbawia je to goryczy i pozwala zachować kremową barwę łodyg. Przed i po ugotowaniu trzeba je oczyścić z włókien i drobnych kolców. Kardy gotuje się au blanc (na biało), wrzucając do wrzątku z dodatkiem 1 łyżki mąki rozprowadzonej w 3 łyżkach zimnej wody, 1 łyżki octu i 1/2 łyżki soli na 1 l. Gotuje się przykryte do czasu, aż jarzyna stanie się miękka, a włókna łatwo z niej schodzą. Wtedy należy ją odcedzić i kilkakrotnie przelać zimną wodą. Potem doczyścić i doprawić według przepisu. Można też kardy gotować bez mąki, tylko we wrzątku z dodatkiem kwasku i soli.
Kardy uprawia się w Polsce tylko amatorsko. W innych krajach: w Hiszpanii, we Włoszech, w Niemczech lub w Szwajcarii, są popularniejsze, ale i tam należą do warzyw rzadkich. Jako warzywo użytkowany jest zwykle przez jeden rok, ponieważ tylko w pierwszym roku uprawy pędy jego są miękkie i mięsiste. Potem staje się zdrewniały i suchy i może być zachowany w ogrodzie tylko jako roślina ozdobna. Jadalne są kłącza kardów i grube, mięsiste ogonki liściowe oraz środkowe nerwy liści.
Najnowsze badania wskazują na wysokie działanie antynowotworowe rośliny.
Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2019-01-24 16:30:46]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=51626114. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.
- Zaskakujące właściwości popularnego warzywa. [dostęp 2011-11-15].
- Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-05].
- Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-04-15].
| ogólne | roślina jadalna | |
| ogólne | roślina miododajna | |
| ogólne | roślina ozdobna | |
| ogólne | roślina użytkowa | |
| ogólne | roślina jednoroczna | |
| ogólne | roślina uprawiana | |
| ogólne | nie występuje w Polsce w stanie naturalnym | |
| ogólne | pochodzenie: rejon śródziemnomorski | |
| ogólne | warzywo | |
| system korzeniowy | zimująca karpa korzeniowa | |
| barwa kwiatów | płatki purpurowe | |
| korona kwiatu i typ kwiatostanu | kwiatostan | |
| korona kwiatu i typ kwiatostanu | koszyczek | |
| brzeg liścia | kolczasty | |
| kolor liścia | szarozielone | |
| kolor liścia | zielone | |
| ogonek liściowy | mięsisty | |
| liście przykwiatowe | okrywy koszyczków | |
| liście przykwiatowe | kolczasta | |
| ulistnienie | rozeta liściowa | |
| wcięcia blaszki | pierzastodzielne | |
| rodzaj owoców | niełupki | |
| rodzaj owoców | puch kielichowy | |
| cechy pędu | wysoki pęd kwiatostanowy | |
| powierzchnia łodygi | kolczasto ocierniona | |
| wygląd łodygi | łodyga owłosiona | |
| wygląd łodygi | łodyga kolczasta | |
| wygląd łodygi | kanciasta | |
| szacowana wysokość łodygi | od pasa do wysokości człowieka (100 < x < 200 cm) | |
| pora kwitnienia | sierpień | |
| pora kwitnienia | wrzesień |
-
The Global Biodiversity Information Facility,
-
Użytkownicy atlasu.
Joanna Boisse
Michał J
Krees 
