Wirtualny atlas roślin: Paroząb sztywny / Didymodon rigidulus

Paroząb sztywny (Didymodon rigidulus Hedw.) – gatunek mchu należący do rodziny płoniwowatych (Pottiaceae Schimp.). Jest to najczęściej spotykany na skałach wapiennych gatunek parozębu.

Gametofit rośliny zielone, często czarniawe, rosną w kępach. Łodyżki osiągają 0,5–1 cm do 2 cm wysokości. Listki łodygowe stulone do słabo rozpostartych w stanie suchym, rozpostarte gdy wilgotne. Blaszka wąska, lancetowata, jajowato-lancetowata lub podłużnie lancetowata, długości od 0,8–1,5 mm do 1,7–3 mm, zwęża się stopniowo w kierunku wierzchołka. Sporofit seta długości 0,7–1,7 cm. Puszka zarodni podłużnie jajowate długości 1–2 mm. Perystom o 16 lub 32 krótkich zębach (do 740 µm), lub śladowych lub sporadycznie nieobecnych. Zarodniki o średnicy 9–12 µm.

Biologia i występowanie

Występuje w Ameryce Północnej (Meksyk), na południu Ameryki Południowej, w Europie, Azji i północnej Afryce. W Polsce podawany m.in. z województwa śląskiego, pasma Gorców czy Bieszczadów Zachodnich (do wysokości 800 m n.p.m.). Gatunek dwupienny, kilkuletni. Wytwarza sporogony, ale rozmnaża się również wegetatywnie przy pomocy rozmnóżek. Zarodnie wykształca sporadycznie, od jesieni do wiosny, dojrzewają głównie jesienią i zimą. Gatunek cienioznośny, mezofilny, słabo kalcyfilny. Rośnie na osłoniętych, często zacienionych murach, betonowych słupkach i murkach, płytkach i kostce brukowej, w zbiorowiskach ruderalnych, na obrzeżach cieków i lasów oraz na naturalnych skałach na obszarach nizinnych.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-04-04 00:33:03]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62838198. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Didymodon rigidulus (ang.). W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-03-11].
Adam Stebel, Barbara Fojcik, Henryk Klama, Jan Żarnowiec. Czerwona lista mszaków województwa śląskiego - The Red List of Threatened Bryophytes of Silesian Voivodship. „Czerwone listy wybranych grup grzybów i roślin województwa śląskiego”. 2, 2012. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska. ISSN 427-9142 (pol.). [dostęp 2017-03-11].
Didymodon acutus (ang.). W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-03-17].
Didymodon rigidulus. W: Mosses and Liverworts of Britain and Ireland - a field guide. Ian Atherton, Sam Bosanquet, Mark Lawley (red.). Wyd. I. British Bryological Society, 2010, s. 459. ISBN 978-0-9561310-1-0. [dostęp 2017-03-11]. (ang.)
B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2017-03-11] (ang.).
Adam Stebel, Paweł Czarnota. Wykaz mchów pasma Gorców w polskich Karpatach Zachodnich. List of mosses of the Gorce range in the Polish Western Carpathians. „Ochrona Beskidów Zachodnich”. 4, s. 7–25, 2012.
Jan Żarnowiec, Adam Stebel: Mchy polskich Bieszczadów Zachodnich i Bieszczadzkiego Parku Narodowego - stan poznania, ekologia, zagrożenia. Wyd. I. Ustrzyki Dolne, Bielsko-Biała: Ośrodek Naukowo-Dydaktyczny Bieszczadzkiego Parku Narodowego w Ustrzykach Dolnych, Instytut Ochrony i Inżynierii Środowiska Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, 2014, seria: Monografie Bieszczadzkie. Tom XVI. ISBN 978-83-88505-49-2.
Didymodon rigidulus (ang.). W: Bryophyte Flora of North America Vol. 1 [on-line]. [dostęp 2017-03-11].