Wirtualny atlas roślin: Skrzydlik paprociowaty / Fissidens adianthoides

Skrzydlik paprociowaty (Fissidens adianthoides Hedw.) – gatunek mchu należący do rodziny skrzydlikowatych (Fissidentaceae). Występuje w Ameryce Północnej (Grenlandia, Kanada, Stany Zjednoczone), Europie, Afryce Północnej i Azji. W Polsce podawany m.in. pasma Gorców i Bieszczadów.

Gametofit formuje darnie (luźne lub zbite), początkowo zielone, z czasem żółtozielone. Łodyżki pojedyncze lub rozgałęzione, dorastają do 10–15 cm wysokości, o listkach wyrastających dwustronnie, do 60 par. Listki lancetowate, o lekko zaostrzonym szczycie, długości 3,5 mm, szerokości 1 mm do 1,2 mm, brzegiem nierówno ząbkowane, nieobrzeżone. Blaszka dwudzielna, ze skrzydełkiem szerszym od nasady blaszki właściwej. Żeberko kończy się 2-3 komórki przed szczytem listka. Sporofit jeden lub dwa sporogony wyrastają ze środka łodyżki. Seta jest u góry żółta, u dołu czerwona, dorasta do 25 mm. Puszka zarodni dorasta do 2,5 mm długości, jest lekko zagięta, brunatna, z pojedynczym perystomem i wieczkiem o długim dzióbku. Zarodniki są gładkie, zielonożółte, o średnicy 13–22 µm.

Biologia i występowanie

Gatunek kilkuletni, jednopienny lub dwupienny. Na obszarze Bieszczadów nie obserwowano sporogonów. Gatunek cienioznośny, hydrofilny, słabo kalcyfilny. Rośnie na mokrej glebie. Siedliskiem są wilgotne łąki, źródliska, torfowiska niskie, skały i młaki. Występuje wzdłuż cieków wodnych, w pobliżu wodospadów, u podstawy drzew, na rozpadającym się drewnie, na podłożu z wapienia lub piaskowca i głazach. W Bieszczadach występuje do 804 m n.p.m.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-04-04 00:39:50]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62837988. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2015-06-07] (ang.).
Fissidens adianthoides Hedw. (ang.). W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-02-05].
Hanna Wójciak: Porosty, mszaki, paprotniki. Wyd. 2. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2007, s. 249. ISBN 978-83-7073-552-4.
Adam Stebel, Paweł Czarnota. Wykaz mchów pasma Gorców w polskich Karpatach Zachodnich. List of mosses of the Gorce range in the Polish Western Carpathians. „Ochrona Beskidów Zachodnich”. 4, s. 7–25, 2012.
Fissidens adianthoides (ang.). W: Flora of North America vol. 27 [on-line]. [dostęp 2017-02-05].
Jan Żarnowiec, Adam Stebel: Mchy polskich Bieszczadów Zachodnich i Bieszczadzkiego Parku Narodowego - stan poznania, ekologia, zagrożenia. Wyd. I. Ustrzyki Dolne, Bielsko-Biała: Ośrodek Naukowo-Dydaktyczny Bieszczadzkiego Parku Narodowego w Ustrzykach Dolnych, Instytut Ochrony i Inżynierii Środowiska Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, 2014, seria: Monografie Bieszczadzkie. Tom XVI. ISBN 978-83-88505-49-2.