Kowniatek nadmorski Crithmum maritimum

Kowniatek nadmorski, kowniatek morski, koper morski, babia sól nadmorska (Crithmum maritimum L.) – gatunek rośliny z rodziny selerowatych (Apiaceae). Jedyny przedstawiciel rodzaju kowniatek Crithmum L. Rośnie dziko na wyspach Makaronezji, wybrzeżach Morza Śródziemnego i Czarnego oraz wzdłuż atlantyckich wybrzeży Europy Zachodniej po Wielką Brytanię (Szkocję) i Holandię na północy. Poza tym roślina uprawiana w różnych częściach świata (m.in. w Stanach Zjednoczonych) i dziczejąca, np. na wybrzeżach Nowej Południowej Walii (Australia). Zasiedla skaliste brzegi mórz, rzadziej także żwirowe i piaszczyste. Roślina jadalna – spożywane są jej mięsiste liście, zwykle marynowane, dodawane do sałatek i innych potraw jako przyprawa, są też gotowane i podawane z masłem. Roślina ceniona jest ze względu na przyjemny smak powodowany dużą zawartością olejków eterycznych, poza tym jest wartościowa odżywczo i zdrowotnie. Ze względu na charakterystyczne wymagania ekologiczne jest to perspektywiczna roślina warzywna, która może być uprawiana na glebach słonych. Roślina dawniej stosowana była także jako lecznicza.

Pokrój naga bylina o pędzie drewniejącym u nasady i osiągającym zwykle 15–50 cm wysokości. Liście pojedynczo lub podwójnie pierzaste, z segmentami mięsistymi, równowąsko-lancetowatymi, na końcach zaostrzonymi, o długości do 5 cm. Kwiaty żółtawo-zielone, zebrane w baldaszki, te z kolei zebrane po 8–36 w baldach złożony. Szypuły baldacha sztywne, tęgie. Pokrywy i pokrywki trójkątnie-lancetowate do równowąskich. Działki kielicha drobne. Płatki korony sercowate, o końcach zagiętych. Owoce rozłupnie rozpadające się na dwie rozłupki, niespłaszczone, jajowate lub podługowate, o długości 5–6 mm, na powierzchni z wyraźnymi, grubymi żebrami. Owocnia gąbczasta.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-04-04 00:30:19]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62840230. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1989, s. 169-170. ISBN 83-09-00256-4.
  • Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-07-05]  (ang.).
  • J.G. Vaughan, C.A. Geissler: Rośliny jadalne. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2001, s. 156. ISBN 83-7255-326-2.
  • Crithmum. W: Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-07-05].
  • Taxon: Crithmum maritimum L.. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-07-05].
  • Crithmum maritimum L.. W: African Plant Database [on-line]. Conservatoire et Jardin botaniques & South African National Biodiversity Institute. [dostęp 2019-07-05].
  • T.G. Tutin, V.H. Heywood i in.: Flora Europaea. Vol. 2. Cambridge, London, New York, New Rochelle, Melbourne, Sydney: Cambridge University Press, 1981, s. 333. ISBN 0-521-06662-X.
  • Crithmum maritimum L.. W: The Australian Plant Census (APC) [on-line]. [dostęp 2019-07-05].
  • David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 247. ISBN 978-1-107-11502-6.
  • M. Renna. Reviewing the Prospects of Sea Fennel (Crithmum maritimum L.). „Plants”. 7, 92, s. 1-15, 2018. DOI: 10.3390/plants7040092.