Trybula lśniąca Anthriscus nitida

Trybula lśniąca (Anthriscus nitida (Wahlenb.) Hazsl. – gatunek rośliny należący do rodziny selerowatych. Występuje w Europie, od Francji po Ukrainę, od krajów nadbałtyckich po Półwysep Apeniński. W Polsce występuje głównie na terenach górskich, zwłaszcza w Karpatach i w Sudetach oraz na ich przedpolu. Na niżu występuje rzadko, osiąga północno-wschodnią granicę zasięgu, biegnącą na linii łączącej Lubin, Wrocław, Kielce, Ostrowiec Świętokrzyski i Zamość, z pojedynczymi stanowiskami w okolicach Łodzi.

Łodyga ulistniona, dęta, rowkowana, kanciasto bruzdowana, dołem szorstka owłosiona w górnej części naga, zakończona baldachowym kwiatostanem. Osiąga wysokość od 40 do 150 cm. Liście koloru zielonego, lekko lśniące, złożone, podwójnie lub wielokrotnie pierzastodzielne, o łatkach lancetowatych i zaostrzonych, wzdłuż nerwów i w dolnej części krótko owłosione. Odcinki lancetowate, pierzastodzielne lub wrębne, głęboko ząbkowane. Kwiaty drobne, pięciopłatkowe, białe kwiaty zebrane w baldaszki tworzące szypułkowe baldachy złożone, o 5-12 szypułkach bez pokryw. Owoce równowąsko walcowate, gładkie, błyszczące, krótsze od szypułek, z kilkoma pokrywkami, u nasady bez szczecinek lub z nielicznymi szczecinkami.

Biologia i występowanie

Rozwój Bylina, autotrof, hemikryptofit — pączki zimujące znajdują się na poziomie ziemi. Kwitnie w okresie od maja do czerwca. Cechy fitochemiczne Przy roztarciu roślina wydziela aromatyczny zapach. Posiada olejek eteryczny (bogaty w metylochawikol, anetol, dimery anetolu o działaniu estrogennym), kumaryny, poliacetyleny, fitosterol, triterpeny. Nasiona zawierają kumarynowce fotouczulające i moczopędny olejek eteryczny. Siedlisko Rośnie w ziołoroślach, zaroślach, wilgotnych lasach, na łąkach w pasie gór i wyżyn, na skrajach lasów, w rowach i na miejscach ruderalnych. Jest to roślina rosnąca na glebach obojętnych, zasobnych, bardzo wilgotnych na stanowiska pół cienistych w umiarkowanie chłodnych warunkach klimatycznych. Preferuje rumosz skalny, piargi, żwir, piasek, gliny piaszczyste i utwory pylaste. Gatunek górski. Fitosocjologia W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek wyróżniający (D.) dla związku (All.) Adenostylion alliariae (wysokogórskie zbiorowiska ziołorośli i zarośli liściastych związane z trwałym przepływem wody).

W przeszłości roślina była dodawana do potraw w związku z połączonym smakiem i zapachem kminu rzymskiego oraz kminku z anyżkiem.

Przy roztarciu roślina wydziela aromatyczny zapach. Posiada olejek eteryczny (bogaty w metylochawikol, anetol, dimery anetolu o działaniu estrogennym), kumaryny, poliacetyleny, fitosterol, triterpeny. Nasiona zawierają kumarynowce fotouczulające i moczopędny olejek eteryczny.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2022-07-24 00:10:59]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=67653979. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • od pasa do wysokości człowieka (100 < x < 200 cm)
    • wygląd łodygi
      • łodyga szorstka
      • łodyga owłosiona
      • łodyga gładka
  • cechy kwiatów
    • barwa kwiatów
      • płatki białe
    • liczba płatków
      • płatków pięć
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście lancetowate
  • cechy owoców
    • powierzchnia owocu
      • gładka
      • owłosiona
  • ogólne
    • roślina użytkowa
    • bylina
    • wschodnia granica zasięgu
  • siedlisko
    • Skraje lasów
    • zarośla
    • wilgotne lasy
    • Sudety