Wirtualny atlas roślin: Żabienica jaskrowata / Baldellia ranunculoides

Żabienica jaskrowata (Baldellia ranunculoides (L.) Parl.) – gatunek błotnopączkowych lub skrytopączkowych roślin zielnych z rodziny żabieńcowatych (Alismataceae), pochodzący z Europy i krajów basenu Morza Śródziemnego, naturalizowany na Azorach. W Polsce rodzimy, wymierający, znajdowany był na Wolinie. Roślina podawana była w 1966 w postaci pojedynczo rosnących roślin w jeziorze Wisełka, ale od wielu lat stanowisko to nie zostało odnalezione. Rośliny tego gatunku zasiedlają wilgotne miejsca obok potoków, stawów i jezior, a także rowy na torfowiskach.

Pokrój roślina zmienna, o wysokości przeważnie od 5 do 20 cm, a według niektórych autorów od 20 do 60 cm. W Polsce kwitnie od lipca do października. Gatunek charakterystyczny związku Hydrocotylo-Baldelion. Łodyga zwykle wzniesiona, niekiedy płożąca, wówczas ukorzeniająca się i tworząca w międzywęźlach kępki liści i pojedyncze kwiaty. Liście długoogonkowe, o blaszce lancetowatej do równowąsko-lancetowatej, o długości do 10 cm, o ostrym wierzchołku i nasadzie wąsko zbiegającej się do ogonka liściowego. Kwiaty obupłciowe. Płatki korony białe lub jasnoróżowe, o długości 7–10 mm. Szypułki różnej długości, do 10 cm. Podsadki małe. Owoc owocami są jajowate niełupki o średnicy 2–3,5 mm, zakrzywione, żeberkowane.

Gatunek umieszczony na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) i uznany w Polsce za wymierający, krytycznie zagrożony (kategoria zagrożenia E). W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię RE (wymarły na obszarze Polski). W Polskiej czerwonej księdze roślin posiada kategorię EX (wymarły). Nie podlega ochronie gatunkowej na podstawie przepisów prawa krajowego, nie został również uznany za ważny dla Unii Europejskiej w dyrektywie siedliskowej. Nie został wykazany w sieci "Natura 2000", choć historyczne i potencjalne miejsca występowania stanowią siedliska przyrodnicze w obszarze "Wolin i Uznam".

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-14 00:31:30]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62550597. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-06-25] (ang.).
GRIN Taxonomy for Plants. [dostęp 2011-01-23].
Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
Baldellia ranunculoides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
Adam Zając, Maria (red.) Zając: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001. ISBN 83-915161-1-3.
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Arthur Roy Clapham, Thomas Gaskell Tutin, David Moresby Moore: Flora of the British Isle. Cambridge [Cambridgeshire]; New York: Cambridge University Press, 1987, s. 516. ISBN 0-521-30985-9.
Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone.. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 (pol.). Ministerstwo Środowiska. [dostęp 2011-01-23].
Rafael Govaerts, David G. Frodin: World Checklist and Bibliography of Araceae (and Acoraceae) (ang.). The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew, 2002. [dostęp 2001-01-23].
Hanna Piotrowska. Stosunki geobotaniczne wysp Wolina i południowo-wschodniego Uznamu. „Monographiae Botanicae”. 22, s. 86, 1966 (pol.).
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 527. ISBN 978-83-01-14342-8.
Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular Plants of Poland - A Checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 1995. ISBN 83-85444-38-6.