Wirtualny atlas roślin: Rzeżucha gorzka / Cardamine amara

Rzeżucha gorzka (Cardamine amara L.) – gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych. Występuje w Europie i zachodniej Azji. W Polsce pospolity.

Łodyga wzniesiona, mniej lub bardziej kanciasta, pełna lub u dołu dęta (subsp. opizii), zwykle naga, czasem owłosiona (subsp. opizii), osiąga do 40 cm, rzadziej do 60 cm wysokości (u subsp. opizii czasem do 80 cm). Pod ziemią z kłączem, z którego wyrastają krótkie rozłogi. Liście wszystkie równomiernie rozmieszczone wzdłuż łodygi (brak skupionych w rozecie przyziemnej liści odziomkowych); nieparzysto pierzaste złożone z 2–8 par listków bocznych i większego od nich listka szczytowego. Blaszki listków okrągławe do jajowatych; zwykle grubo, zatokowo ząbkowane, rzadko całobrzegie. Na brzegu blaszki listków występują krótkie rzęski (zwykle do 0,3 mm długości, rzadko dłuższe). Kwiaty zebrane po kilka do ok. 30 w kwiatostan – grono szczytowe. Kielich ma 4 wolne, wąskie działki. Korona składa się z 4 wolnych płatków o owalnym, wydłużonym kształcie, osiągających do 7, rzadko 9 mm długości. Płatki są białe, rzadziej zaróżowione, delikatnie żyłkowane. Słupek jest pojedynczy, pręcików jest 6, przy czym 4 są dłuższe, a 2 krótsze (tzw. pręciki dwusilne). Pylniki są fioletowe z czarnym odcieniem, pyłek żółty. Owoce podłużna, cienka łuszczyna o długości 2–4 cm i szerokości do 2 mm. Na górze zwężona i zwieńczona dzióbkiem do 2,5 mm długości. Nasiona w łuszczynie ułożone w jednym rzędzie, o średnicy do 1,5 mm, szerokojajowate, jasnobrunatne i gładkie.

Biologia i występowanie

Zasięg gatunku obejmuje niemal całą Europę bez południowych krańców (Portugalii i wysp na Morzu Śródziemnym) i północnych (Islandii). Poza tym rośnie w Azji Mniejszej, na Kaukazie, w Kazachstanie i zachodniej Syberii. W Polsce gatunek jest rozpowszechniony na całym obszarze, pospolity jest zwłaszcza na południu w rejonie Karpat. Bylina, hemikryptofit. Kwitnie w czerwcu i lipcu. Rośnie na glebach mokrych i żyznych, głównie na źródliskach i nad strumieniami leśnymi, poza tym nad rowami, na młakach, na mokrych łąkach, w olszynach, w lasach jodłowych. W Tatrach sięga do wysokości ok. 1500 m n.p.m. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Montio-Cardaminetea (subsp. amara), Ass. Cardamino opizii-Philonotidetum caespitosae (subsp. opizii). Roślina gorzka. Ziele zawiera glikozyd ulegający rozkładowi do olejku gorczycowego; obfituje także w witaminę C. Liczba chromosomów 2n= 16, 32.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2025-05-23 12:35:28]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=76501618. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.