Lepiężnik biały Petasites albus

Lepiężnik biały (Petasites albus) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Występuje w całej Polsce, ale na niżu roślina ta jest rzadka, w górach natomiast jest bardzo pospolita.

Pokrój duża roślina wieloletnia, posiadająca długie, gładkie kłącze. Jest rośliną dwupienną. Łodyga ma grubą, mięsistą łodygę, na której skrętolegle wyrastają na wiosnę bezogonkowe, lancetowate, kremowo-zielone liście, które podczas rozwoju rośliny stopniowo zielenieją i wydłużają się. Łodygi okazów męskich osiągają wysokość 40 cm, żeńskich 80 cm. Liście oprócz niewielkich liści łodygowych, lepiężnik wytwarza też liście odziomkowe wyrastające bezpośrednio z kłącza. Olbrzymie te liście rozwijają się dopiero po przekwitnięciu kwiatów. Osiągają średnicę kilkudziesięciu centymetrów. Liście te, podobnie jak liście lepiężnika różowego, są największymi liśćmi wśród roślin dziko rosnących w Polsce. Mają długie ogonki, wyrastające z kłącza pionowo lub ukośnie do góry. Ich blaszka liściowa o sercowato-nerkowatym kształcie jest nierówno ząbkowana i na dolnej powierzchni pokryta gęstym, krótkim kutnerem. Kwiaty jest to jedna z najwcześniej kwitnących wiosną roślin. Już w marcu można dostrzec wyłaniające się z gruntu grube pąki tej rośliny. Drobne kwiaty zebrane są w koszyczki, a te w grona na szczycie łodygi. Kwiaty żeńskie składają się tylko ze słupka o długiej szyjce i dwudzielnym znamieniu, oraz z puchu (powstałego z przekształconego okwiatu). Kwiaty męskie mają koronę z 5 płatkami, zrośniętymi dołem w rurkę, pręciki zrośnięte w rurkę, oraz niepłodny słupek. Czasami w koszyczkach męskich występuje kilka kwiatów żeńskich. Owoc niełupki wyposażone w puch.

Biologia i występowanie

Bylina. Kwitnie od marca do maja, zakwita jeszcze przed rozwojem liści. Liście i kwiaty wydzielają charakterystyczny, nieprzyjemny zapach. Owoce rozsiewane przez wiatr, dzięki puchowi kielichowemu tworzącemu aparat lotny nieraz na duże odległości. Siedlisko: zasiedla bardzo różnorodne środowiska. Najbujniej i najobficiej jednak rozwija się w wilgotnych zaroślach nadrzecznych, nad brzegami potoków, w rowach, wąwozach, w przejrzystych i wilgotnych lasach. W niektórych miejscach tworzy duże, jednogatunkowe skupiska. W Tatrach spotykany jest do wysokości 1700 m n.p.m. Fitosocjologia: jest gatunkiem charakterystycznym dla All. Adenostylion alliariae i Ass. Petasitetum albi. Liczba chromosomów 2n= 60.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2023-07-02 00:07:10]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=70736109. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • marzec
      • kwiecień
      • maj
    • kwiatostan
      • groniasty
        • prosty
          • grono
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście sercowate
      • liście nerkowate
  • cechy łodygi
    • wygląd łodygi
      • łodyga gładka
  • ogólne
    • bylina
  • siedlisko
    • zarośla
    • wilgotne lasy
    • Tatry

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.