Wirtualny atlas roślin: Sosna bośniacka / Pinus heldreichii

Sosna bośniacka (sosna dalmatyńska) (Pinus heldreichii H.Christ) – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Sosna bośniacka występuje w stanie dzikim na Półwyspie Bałkańskim i w południowych Włoszech. Jest drzewem wiecznie zielonym.

Pokrój drzewo równomiernie i wolno rosnące o gęstej, wąskostożkowatej koronie, z wiekiem owalnej. Liście igły zebrane w pęczki po 2, ciemnozielone, mocne i kłujące, długości 4,5–10 cm, grubości 1,5–2 mm. Pień dorasta do wysokości 25–35 m. Pień osiąga do 2 m średnicy. Kora jest gruba, gładka i szara, z wiekiem pęka na drobne płaty. Szyszki szyszki żeńskie kuliste, początkowo niebiesko-purpurowe, potem jasnobrązowe, długości 5–8 cm, najczęściej wyrastają po dwie. Łuski cienkie i delikatne, u dojrzałych szyszek charakterystycznie odgięte ku nasadzie. Nasiona długości 6–7 mm, ze skrzydełkiem długości 2–2,5 cm.

Biologia i występowanie

Igły pozostają na drzewie od 2 do 6 lat. Szyszki żeńskie dojrzewają w ciągu 16–18 miesięcy od zapylenia. Nasiona rozsiewane są przez wiatr (anemochoria). Rośnie w górach na wysokościach 900–2500 m n.p.m., najczęściej na skałach wapiennych. Ma niewielkie wymagania glebowe i wilgotnościowe. Odporna na mrozy (do -45 °C), susze i silne wiatry. Lubi stanowiska silnie nasłonecznione.

Roślina ozdobna Drzewo ozdobne, chętnie sadzone w dużych ogrodach i parkach. Rośnie równomiernie, chociaż niezbyt szybko. Ceniona ze względu na dekoracyjne, purpurowe szyszki. Nasadzenia biotechniczne Drzewo sadzone jest w pasie wydm nadmorskich.

Międzynarodowa organizacja IUCN umieściła ten gatunek w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych przyznając mu kategorię zagrożenia w skali całego świata LC (least concern), czyli jest gatunkiem najmniejszej troski, nie spełniającym kryteriów gatunków zagrożonych.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 04:29:32]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62813176. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

K.H.H. Christ. Uebersicht der Europäischen Abietineen (Pinus Linn.). „Verhandlungen der Naturforschenden Gesellschaft in Basel”. 3, s. 549, 1863 (niem.).
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
Christopher J.Ch.J. Earle Christopher J.Ch.J., Pinus, [w:] The Gymnosperm Database [online] [dostęp 2010-02-27] (ang.).
M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19, 2011, s. 55–70 [dostęp 2021-03-26] .
D.D. Caković D.D. i inni, Pinus heldreichii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2010-02-27] (ang.).
Christopher J.Ch.J. Earle Christopher J.Ch.J., Pinus heldreichii, [w:] The Gymnosperm Database [online] [dostęp 2013-09-12] (ang.).
D.D. Caković D.D. i inni, Pinus heldreichii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2013-09-12] (ang.).