Wirtualny atlas roślin: Porzeczka czarna / Ribes nigrum

Porzeczka czarna (Ribes nigrum L.) – gatunek rośliny należący do rodziny agrestowatych (Grossulariaceae). Pochodzi z obszarów Europy i Azji o umiarkowanym klimacie. W Polsce występuje w stanie dzikim na całym niżu i w pasie wyżyn. Jest również pospolicie uprawiany. Inne nazwy: smrodina, smrodynia, smrodyńki. Uprawiana prawdopodobnie już w 1400 roku, początkowo w Holandii i Danii, a później także w Anglii i Francji.

Pokrój krzew do 2 m wysokości. Liście, kwiaty i owoce pokryte są licznymi gruczołkami o specyficznym zapachu. Łodyga młode gałązki owłosione. Liście duże, dłoniaste, 3-5 klapowe, w nasadzie ucięte lub sercowate, nierówno podwójnie piłkowane, nagie, pod spodem żywiczne gruczołki wydzielające silny, charakterystyczny zapach, za młodu na nerwach owłosione. Kwiaty obupłciowe, niepozorne, małe, zebrane w grona wielokwiatowe, na szypułkach dłuższych od podsadek. Dno kwiatowe głęboko miseczkowate, płatki czerwone, krótsze od działek, wzniesione, tak długie jak pręciki, których jest 5. Słupek jednokomorowy, dolny. Owoce jagody, małe, czarne, słodkawe, z nieregularnymi gruczołkami.

Biologia i występowanie

Rozwój: Roślina wieloletnia, nanofanerofit. Kwitnie od kwietnia do maja, kwiaty równoczesne, zapylane przez błonkówki i muchówki. Siedlisko: nadrzeczne olszyny, wilgotne lasy. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl/O/All. Alnetea glutinosae. Liczba chromosomów 2n= 16.

Roślina owocowa: na plantacjach daje cenne owoce nadające się do spożycia na świeżo i do przetworów: wina, galaretek, dżemów i soków. Nasiona są źródłem oleju o dużej zawartości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych szeregów n-3 i n-6. Roślina ozdobna: wyhodowane odmiany ozdobne uprawiane są w ogrodach i parkach. Roślina lecznicza: surowcem są liście i owoce. Mają właściwości przeciwzapalne, moczopędne i napotne. Leczy się nimi schorzenia dróg moczowych i pęcherza, nieżyty żołądka i jelit, często z innymi ziołami. Owoce zawierają duże ilości witamin, szczególnie C i PP, w przetworach korzystnie wpływają na procesy przemiany materii i zwiększają odporność organizmu. Owoce zawierają także dużą ilość argininy (117 mg/100 g), kwasu asparaginowego (204 mg/100 g) i glutaminowego (340 mg/100 g).

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-09 01:06:13]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72985795. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.