Kozibród łąkowy Tragopogon pratensis

Kozibród łąkowy (Tragopogon pratensis L.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Gatunek rodzimy w Europie i części Azji, zawleczony również na inne kontynenty, w Polsce pospolity.

Pokrój roślina wysokości przeważnie 30–80 cm, chociaż może dorastać do 100 cm, naga, lub za młodu wełnisto owłosiona. Łodyga kłącze mocne, wrzecionowate, pokryte resztkami obumarłych liści. Łodyga wzniesiona, prosta, pojedyncza lub słabo rozgałęziona. Liście równowąskie, często łukowato zgięte, całobrzegie. Rozmieszczone skrętolegle, siedzące. Są nagie, lub na młodych roślinach wełnisto owłosione, podobnie, jak łodyga. Kwiaty zebrane w kwiatostan w formie koszyczka o średnicy 3–6,5 cm. Koszyczki osadzone pojedynczo na długich łodygach, wcale lub słabo zgrubiałych pod kwiatostanem. Wszystkie kwiaty wypełniające koszyczek są żółte, języczkowe. Pylniki są żółte, o ciemnobrunatnych lub ciemnofioletowych szczytach. Okrywy koszyczków mają po 8–10 lancetowatych listków, zaostrzonych, z wąską, białą, błoniastą obwódką. Listki okrywy są takiej samej długości jak korony kwiatów brzeżnych lub tylko nieco dłuższe, ponad nasadą przewężone. Koszyczki kwiatowe zamykają się po południu. Owoce wrzecionowate niełupki z długim dzióbkiem, opatrzone puchem kielichowym. Pojedyncza niełupka osiąga długość (15) 16–22 mm, jest gładka lub pokryta kolczastymi brodawkami. Puch kielichowy jest pierzasty, brudnobiały.

Biologia i występowanie

Rodzimy obszar jego występowania to Europa i część Azji, a jako introdukowany rośnie także na innych kontynentach – w Ameryce Północnej, Południowej i Nowej Zelandii. W Azji zasiedla tereny północno-zachodniej i wschodniej Turcji, zachodniej i wschodniej Syberii, Kazachstanu i Mongolii. W Ameryce Północnej rozprzestrzenił się w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych i na Haiti, a w Ameryce Południowej w Argentynie. W Polsce gatunek pospolity na prawie całym terenie kraju, częsty w niektórych regionach. Rozwój Roślina dwuletnia, hemikryptofit. Okres kwitnienia przypada od maja do lipca lub sierpnia, rzadziej do września. Roślina zawiera sok mleczny, który wydziela przy uszkodzeniu. Siedlisko Występuje od niżu po niższe położenia górskie. Rośnie na łąkach, rowach, miedzach i przydrożach, a także w miejscach ruderalnych. Jest rośliną azotolubną, wymaga dobrze rozłożonej próchnicy w świeżych glebach gliniasto-piaszczystych i gliniastych. Stosunkowo ciepłolubny. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Arrhenatherion. Genetyka Liczba chromosomów 2n = 12. Interakcje międzygatunkowe Dziki ryją ziemię w poszukiwaniu kłączy kozibrodu, którymi chętnie się żywią.

Roślina użytkowa Świeże rośliny są chętnie zjadane przez bydło. Jako gatunek zasiedlający tereny w pobliżu pól uprawnych, może zanieczyszczać zbiory nasion z upraw. Roślina lecznicza Kłącze tego i innych gatunków kozibrodu stosowane było w medycynie ludowej w chorobach dróg oddechowych jako środek ułatwiający odkrztuszanie wydzieliny.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-09 02:30:56]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72986242. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • czerwiec
      • lipiec
    • barwa kwiatów
      • płatki żółte
    • kwiatostan
  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • od kolana do pasa (60 < x < 100 cm)
    • wygląd łodygi
      • łodyga owłosiona
      • łodyga gładka
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście wąskie i wydłużone
      • liście równowąske
  • cechy owoców
    • powierzchnia owocu
      • gładka
  • ogólne
    • roślina dwuletnia
    • tworzy mieszańce
  • siedlisko
    • góry

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.