Fiołek torfowy Viola epipsila

Pokrój bylina dorastająca do 8–15 cm wysokości. Łodyga jest wiotka. Tworzy kłącza i rozłogi nad- i podziemne. Liście zawsze tylko 2. Blaszka liściowa ma kształt od nerkowatego do okrągławego, zwykle jest dłuższa niż szersza. Jej górna powierzchnia jest naga, natomiast od spodu jest skąpo owłosiona. Mierzy 0,6–2,2 cm długości oraz 0,6–2,4 cm szerokości, jest karbowana na brzegu, ma sercowatą nasadę i tępy wierzchołek. Ogonek liściowy jest owłosiony i ma 4–10 mm długości (górne liście na nieco oskrzydlonych ogonkach). Przylistki są od owalnych do lancetowatych, nietrwałe i osiągają 3–8 mm długości. Kwiaty pojedyncze, wyrastające z kątów pędów, słabo pachnące. Mają działki kielicha o trójkątnie lancetowatym kształcie i dorastające do 6–7 mm długości. Płatki są od odwrotnie jajowatych do lancetowatych, mają barwę od niebieskawej do purpurowej oraz 7–10 mm długości, dolny płatek jest podługowato eliptyczny, mierzy 6–8 mm długości, posiada obłą ostrogę o długości 2–3 mm. Owoce nagie torebki mierzące 5–7 mm długości, o jajowatym kształcie.

Biologia i występowanie

Rośnie naturalnie w klimacie umiarkowanym i subpolarnym Ameryki Północnej, Europy i Azji. Jest podawany z Islandii, Norwegii, Danii, Szwecji, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Białorusi, Polski, Niemiec, Czech, Słowacji, Rumunii, Ukrainy, Rosji (z jej europejskiej części, zachodniej Syberii i gór Ałtaj), Kazachstanu, Chin (Mandżuria), Kanady (Terytoria Północno-Zachodnie, Jukon, Manitoba oraz Ontario) i Stanów Zjednoczonych (Alaska oraz Michigan). Roślina w Polsce jest bardzo rzadko spotykana – rośnie tylko na kilku stanowiskach w części północno-wschodniej. Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od maja do czerwca. Kwiaty są zapylane przez pszczoły, jednak możliwe jest również samozapylenie. Rośnie na torfowiskach, brzegach cieków wodnych, rowach i terenach bagnistych. Preferuje stanowiska w półcieniu lub pełnym nasłonecznieniu, na podłożu mokrym i wilgotnym, żyznym, na glebach gliniastych, organiczno-mineralnych i torfach, o odczynie od kwaśnego do obojętnego (4,5–6,5 w skali pH). Występuje na wysokości do 2000 m n.p.m. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O/All. Caricetalia nigrae.