Wirtualny atlas roślin: Kukurydza zwyczajna / Zea mays

Kukurydza zwyczajna (Zea mays) – gatunek rośliny jednorocznej z rodziny wiechlinowatych. Roślina ciepło- i światłolubna. Należy do zbóż. Pochodzi z Meksyku, ale nie występuje w formie dzikiej. Największymi producentami są Stany Zjednoczone, Chiny i Brazylia. W 2018 roku produkcja na świecie wyniosła 1147,6 mln ton.

Pokrój o wzniesionym, pojedynczym źdźble, wysokości 0,5 do 2,5 m – zależnie od odmiany (w tropikach nawet do 6 m). Łodyga w węzłach pełna, międzywęźla wypełnione gąbczastym rdzeniem. W wilgotniejszym klimacie niektóre odmiany w węzłach tworzą przybyszowe korzenie podporowe. Liście skrętoległe, sfalowane, o szerokiej blaszce i krótkim języczku, z wierzchu lekko omszone, pojedynczo wyrastające z węzła. Kwiaty roślina jednopienna i wiatropylna (anemogamia). Kwiatostany kwiatów męskich w postaci wiechy złożonej o długości 10 do 40 cm są osadzone na wierzchołkach źdźbeł. Wiecha składa się z licznych, dwukwiatowych kłosków osadzony parami, spiralnie, na osi kwiatostanowej. W kwiecie trzy pręciki z pylnikami zawierającymi do 2500 ziaren pyłku. Kwiatostany żeńskie osadzone na skróconych pędach bocznych przekształconych w osadki tworzące kolby stojące pojedynczo w pachwinach liści, okryte pochwami liściowymi. Kłoski kolby są dwukwiatowe, z których jeden ma normalnie rozwinięty słupek z bardzo długim znamieniem (nawet do 70 cm), drugi jest szczątkowy, niezdolny do zapłodnienia i tworzenia nasion. Masa kwitnącej kolby waha się od 40 do 500 g. Owoc ziarniak o bardzo zmiennym kształcie i ubarwieniu zależnym od odmiany (patrz zdjęcie). Dojrzałe od koloru białego poprzez żółty, pomarańczowy, brunatny do ciemnofioletowego.

Surowiec zielarski: Znamię kukurydzy – Stigma Maydis, skrobia kukurydziana – Amylum Maydis Działanie: znamiona kukurydzy stosuje się jako lek moczopędny oraz w pewnym stopniu przeciwzapalny i rozkurczowy w przypadku trudności w oddawaniu moczu. W zapaleniu miedniczek nerkowych i pęcherza oraz w obrzękach wywołanych niewydolnością krążenia i nerek. Stosuje się je również jako lek żółciopędny i pomocniczo w zapaleniu wątroby. Skrobia jest stosowana jako środek pomocniczy w produkcji preparatów farmaceutycznych.
Podstawowe kierunki wykorzystania kukurydzy:przemysł młynarski i inne zastosowania spożywcze, produkcja fruktozy, produkcja furfurolu, produkcja krochmalu, produkcja alkoholu, produkcja biogazu, produkcja polilaktydu spalanie (surowiec energetyczny).

Według mitologii Majów pierwsi ludzie zostali ulepieni przez bogów z ciasta kukurydzianego.

Kukurydza była uprawiana w Meksyku już co najmniej 6,7 tys. lat temu. Kultury starożytnych Majów i Azteków są silnie związane z uprawą kukurydzy. Była ona dla nich bazą materialną, obiektem wierzeń i kultu religijnego. Pierwsze sposoby korzystania z kukurydzy opisał Krzysztof Kolumb, on też podobno nadał jej nazwę „mais”. Po odkryciu Ameryki kukurydza została przywieziona do Australii, Azji, Afryki i Europy. Najwcześniej uprawa kukurydzy skoncentrowała się w Portugalii i Hiszpanii. Na przełomie XVI i XVII wieku dotarła do Szwajcarii, Francji, Włoch, krajów bałkańskich i północnej Europy. Do Polski to zboże przywieziono z Rumunii lub Węgier w XVIII w.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2025-03-31 12:36:09]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=76018189. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.