Olsza zielona Alnus viridis

Olsza zielona, kosa olcha (Alnus alnobetula (Ehrh.) K.Koch) – gatunek krzewu należący do rodziny brzozowatych (Betulaceae A. Gray). Występuje w Ameryce Północnej, w Europie i w Azji (m.in. na Syberii i na Kamczatce), sięgając na północ aż do 70 stopnia szer. geogr. W Polsce na naturalnych stanowiskach występuje wyłącznie w Bieszczadach, wysoko w górach. Można ją spotkać w Tatrach, gdzie została nasadzona. Spełnia tam podobną rolę, jak kosówka – zapobiega erozji i utrwala zbocza.

Pąki odstające stożkowate, okryte 4-6 purpurowobrunatnymi lub zielonawymi, orzęsionymi łuskami, czasami nieco lepkie. Pokrój bardzo rozłożysty krzew (rzadko małe drzewko), o gęstych pędach. Osiąga wysokość przeważnie do 2 m, w dobrych warunkach nawet do 4 m. Łodyga tworzy liczne pędy wygięte na kształt kosy. Roczne pędy o oliwkowozielonym lub czerwonobrunatnym kolorze są nieco spłaszczone i lekko filcowato owłosione. Liście jajowate lub eliptyczne, o długości 3-6 cm, zaostrzone, brzegi podwójnie piłkowane. Nerwy wyraźnie widoczne, w liczbie 5-10 par, w kątach nieco owłosione. Kwiat roślina jednopienna, o oddzielnych kwiatostanach męskich i żeńskich występujących na tej samej roślinie. Już przed zimą na gałązkach występują kwiatostany męskie i żeńskie, które zakwitną dopiero na wiosnę. Zakwitają równocześnie z rozwojem liści (kwiecień-maj) i są wiatropylne. Owoc kuliste lub jajowate owocostany, silnie zdrewniałe, przypominające wyglądem szyszki, zawierające oskrzydlone orzeszki. Długo utrzymują się na roślinie.

Biologia i występowanie

W Polsce jest gatunkiem wysokogórskim. W Bieszczadach występuje ponad górną granicą bukowych lasów, zarastając połoniny, na których zaprzestano wypasu bydła, a także opuszczone pola uprawne. Najniższe jej stanowisko znajduje się w Orelcu (464 m n.p.m.). Szczególnie obficie rośnie wzdłuż potoków. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Pulmonario-Alnetum viridis. Jest jednym z nielicznych w Polsce gatunków roślin, który zwiększa swój zasięg schodząc z wysokich gór w dół. Liczba chromosomów 2n = 28.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 19:20:34]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72892442. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście jajowate
      • liście eliptyczne
  • cechy kwiatów
    • kwiatostan
  • cechy łodygi
    • wygląd łodygi
      • łodyga owłosiona
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • orzechy
  • ogólne
    • drzewo
    • krzew
    • roślina pyłkodajna
  • siedlisko
    • pola uprawne
    • Tatry

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.