Wełnianka delikatna Eriophorum gracile

Wełnianka delikatna (Eriophorum gracile) – gatunek rośliny z rodziny ciborowatych (Cyperaceae) (turzycowatych).

Pokrój bylina tworząca luźne darnie za sprawą płożących się rozłogów. Łodyga wzniesiona, o niezbyt wyraźnym trójkątnym przekroju, o wysokości od 10 do 30 (50)cm. Liście rynienkowate o szerokości od 1 do 2 mm. Liście łodygowe z luźnymi pochwami i krótkim języczkiem. Kwiat zebrane w 3-4 jajowate kwiatostany o długości 10 mm, zebrane na szczycie łodygi w niewielką rozrzutkę. Szypułki kłosów są szorstkie, u nasady z liściowatymi podsadkami. Kwiaty wyrastają w kątach przysadek. Okwiat złożony z licznych włosków, wydłużających się podczas owocowania, tworzących wówczas biały wełnisty pióropusz. Kwiaty obupłciowe. Pręciki 3, słupek pojedynczy z trzema znamionami. Owoce trójgraniasty orzeszek, opadający wraz z pękiem wełnistych włosków z okwiatu.

Biologia i występowanie

Występuje wokółbiegunowo w Ameryce Północnej, w Azji i Europie. Przez Polskę przebiega południowa granica jego zasięgu. Współcześnie występuje tylko na Pomorzu Zachodnim, Pojezierzu Mazurskim, w okolicach Augustowa, w Biebrzańskim Parku Narodowym i na Polesiu Lubelskim. W Karpatach potwierdzone zostało występowanie tylko na trzech stanowiskach w Kotlinie Nowotarskiej (Puścizna Wielka, Puścizna Rękowiańska i torfowisko w okolicach Chyżnego). Dawniej liczba stanowisk w całym kraju wynosiła około 100, ale obecnie na większości z tych stanowisk gatunek ten już wyginął. Wyginął m.in. na Pomorzu Wschodnim, Śląsku, Ziemi Lubuskiej i w Wielkopolsce. Geofit lub hydrofit. Kwiaty zapylane przez wiatr, ale na obserwowanych stanowiskach rozmnaża się głównie wegetatywnie przez rozłogi. Rośliny, zwykle nieliczne na poszczególnych stanowiskach, rosną na torfowiskach przejściowych i silnie podtopionych obrzeżach torfowisk wysokich, najczęściej na podłożu węglanowym. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku Caricion lasiocarpae. Liczba chromosomów 2n = 60, 76.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 01:44:58]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62820567. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • The Plant List. [dostęp 2017-03-23].
  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  • Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  • Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  • Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-17]  (ang.).
  • Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2006. ISBN 83-7073-444-8.
  • Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
  • cechy kwiatów
    • barwa kwiatów
      • płatki białe
    • kwiatostan
      • groniasty
        • prosty
          • kłos
  • cechy łodygi
    • wygląd łodygi
      • łodyga pełzająca
      • łodyga wzniesiona
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • orzechy
    • powierzchnia owocu
      • owłosiona
  • ogólne
    • drzewo
    • krzew
    • roślina wodna
    • roślina chroniona
    • bylina
    • ścisła ochrona gatunkowa
    • Polska Czerwona Księga Roślin
    • geofit
    • CR – krytycznie zagrożony
  • siedlisko
    • Torfowisk