Wirtualny atlas roślin: Jeżyna gruczołowata / Rubus hirtus

Jeżyna gruczołowata (Rubus hirtus) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych (Rosaceae). Występuje na obszarze południowej i środkowej Europy oraz w regionie Kaukazu. W Polsce spotykana głównie w Karpatach i Sudetach, na pogórzu i niższych położeniach górskich oraz na wyżynach. Roślina bardzo zmienna, obejmuje wiele, trudnych do rozróżnienia podgatunków.

Pokrój płożący krzew kolczasty o wysokości do 2 m, o pędach płonnych wiotkich, zwykle pokładających się, nieznacznie owłosionych lub nagich, często czerwono nabiegłych, gęsto szczeciniastokolczastych i bardzo gęsto ogruczolonych. Kolce zmienne, igłowate, długie nieco zakrzywione płynnie przechodzące w ciemno zabarwione gruczoły na długich trzoneczkach. Liście liście często zimujące, trójlistkowe. Nieparzysto-pierzastozłożone. Listki spodem miękko owłosione, ostro nierówno piłkowane, młode liście są sfałdowane wzdłuż wiązek przewodzących. Listek szczytowy najczęściej sercowaty, dolna para listków siedząca lub prawie siedząca. Kwiaty promieniste, apokarpiczne (wielosłupkowe) o wąskich płatkach koloru białego. Kwiatostan z kolcami i gruczołami. Działki zamknięte wokół owocostanu szarozielone z licznymi gruczołami. Owoce owoc pozorny złożony z kilku pestkowców, wewnątrz wypełnione rozrośniętym dnem kwiatowym. Owoce opadają bez dna kwiatowego. Owoce jadalne smaczne, barwy od ciemnofioletowej do czarnej. Kielich na owocu odchylony.

Biologia i występowanie

Nanofanerofit. Występuje w zbiorowiskach leśnych, na ich obrzeżach i na zrębach. Rośnie na glebach bielicowych i brunatnych w borach mieszanych. Kwitnie lipiec-sierpień, a owocuje w miesiącach wrzesień-październik.

Roślina lecznicza. Ma podobne własności lecznicze, jak większość jeżyn.Surowiec zielarski: Jako surowiec zielarski wykorzystuje się liście i owoce. Liście zawierają garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne i witaminę C. Działanie. W medycynie ludowej liście wykorzystywano jako środek ściągający i przeciwbiegunkowy. Suszone owoce wykorzystuje się w stanach podgorączkowych podobnie jak owoce malin.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-04-04 01:15:52]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62830865. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-04-25] (ang.).
Taxon: Rubus hirtus (ang.). W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-04-25].
Rubus hirtus. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-04-25].
Władysław Szafer: Rośliny polskie. Opisy i klucze do oznaczania wszystkich gatunków roślin naczyniowych rosnących w Polsce bądź dziko, bądź też zdziczałych lub częściej hodowanych. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1986. ISBN 83-01-0587-2.