Wirtualny atlas roślin: Rzęśl wiosenna / Callitriche palustris

Rzęśl wiosenna (Callitriche palustris L.) – gatunek rośliny z rodziny babkowatych. Występuje w Europie, Azji i Ameryce Północnej. W Polsce rośnie na obszarze całego kraju.

Pokrój roślina pokryta niewielkimi, gwiazdkowatymi włosami, zanurzona w wodzie. Łodyga o długości 3–150 cm. Liście jasnozielone, dolne równowąskie, górne jajowatołopatkowate, 1-3-nerwowe. Liście szczytowe skupione w różyczkę. Kwiaty nadwodne. Dwa podkwiatki, delikatnie wygięte. Szyjka słupka wyprostowana, o długości 1-2 mm, szybko odpada po przekwitnieniu. Pyłek żółty. Owoc nieobłoniony lub obłoniony tylko w górnej części, ciemnobrązowy, odwrotnie jajowaty, dłuższy niż szerszy, o długości 1 mm.

Biologia i występowanie

Bylina lub roślina jednoroczna, hydrofit. Rośnie w płytkich wodach stojących i płynących. Kwitnie od maja do października. Liczba chromosomów 2n = 20. Gatunek charakterystyczny związku Hottonion.

Surowiec zielarski: napar, alkoholatura, maceraty z ziela (Herba Callitricheae) zawierają: irydoidy, flawonoidy, kwasy fenolowe. Działanie: rozkurczowe na mięśnie gładkie (spazmolityczne), przeciwzapalne, antyseptyczne, bakteriostatyczne, przeciwwirusowe, hepatoprotekcyjne, moczopędne, immunostymulujące, uspokajające, przeciwkaszlowe. Wskazania: niewydolność wątroby, wirusowe zapalenie wątroby, stany skurczowe układu pokarmowego, układu moczowego i płciowego, stany zapalne gardła, jamy ustnej i przewodu pokarmowego, stany zapalne skóry, zaburzenia w wydzielaniu żółci, owrzodzenia jelit i żołądka.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-14 00:41:50]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62565375. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-11-22] (ang.).
Rutkowski Lucjan: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
R.V.R.V. Lansdown R.V.R.V., Callitriche palustris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2017-11-22] (ang.).
Różański Henryk: Rzęśl – Callitriche jako surowiec irydoidowy i flawonoidowy (pol.). [dostęp 2017-11-20].
Zając A., Zając M.: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej, Instytut Botaniki, Uniwersytet Jagielloński, 2001. ISBN 978-83-61191-72-8.
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Matuszkiewicz Władysław: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: PWN, 2001. ISBN 83-01-13520-4.