Wirtualny atlas roślin: Sasanka zwyczajna / Anemone pulsatilla

Sasanka zwyczajna (Pulsatilla vulgaris) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych. Występuje w Europie. Niegdyś występowała w Polsce w środowisku naturalnym (ostatnio podawana tylko z Lubelszczyzny), jednakże już prawdopodobnie wymarła na naturalnych stanowiskach. Jest natomiast często uprawiana. Oprócz typowego gatunku w uprawie występują jej mieszańce określane często nazwą sasanka ogrodowa (Pulsatilla ×hybrida) i często mylone z sasanką zwyczajną.

Łodyga owłosiony długimi, srebrzystymi włosami głąbik, po przekwitnięciu znacznie się wydłuża. Pod ziemią roślina posiada silne i rozgałęzione kłącze z którego wyrasta kilka łodyg. Liście liście odziomkowe w rozetce, blisko ziemi. W zależności od podgatunku pojawiają się przed, po lub w czasie kwitnienia. Dopiero w pełni lata są całkowicie rozwinięte. Są dwu- lub trzykrotnie pierzaste, jedwabisto owłosione, później łysiejące. Kwiaty jeden, duży, szczytowy, fioletowy kwiat na łodydze, zwieszający się w dół. Czasami spotyka się kwiaty o białej barwie. Kwiaty są charakterystycznie filcowate po zewnętrznej stronie. Okwiat z zewnątrz kosmkowo owłosiony, prawie dwa razy dłuższy od żółtych pręcików. Nie jest zróżnicowany na kielich i koronę. Kwiaty o długości 5 – 6 cm są początkowo dzwonkowate, później rozpostarte. Owoce po przekwitnięciu, zebrane w owoc zbiorowy zawierający niełupki, wyglądający jak puchata kula. Niełupka, o długości ok. 3,5 cm, zrośnięta jest z odstająco, jedwabiście owłosioną szyjką słupka.

Biologia i występowanie

Bylina. Kwitnie od marca do początku maja. Nasiona rozsiewane przez wiatr. Siedlisko: występowała na suchych łąkach, w suchych lasach sosnowych, na słonecznych zboczach. Roślina światłolubna (heliofit). Cała roślina jest lekko trująca. Powoduje pobudzenie i paraliż ośrodkowego układu nerwowego, mdłości i odurzenie. Liczba chromosomów 2n=16,32.

Roślina ozdobna. Ze względu na to, że kwitnie wczesną wiosną, jest często sadzona w ogródkach przydomowych, zwłaszcza w ogrodach skalnych. Ozdobna jest również po przekwitnięciu. Nadaje się na rabaty i do ogródków skalnych. Uprawiana jest zazwyczaj z nasion, bardzo łatwo rozmnaża się też przez podział rozrośniętych kęp. Wymaga gleb lekkich i dobrze wapnowanych oraz stanowiska słonecznego, lub nieco tylko zacienionego. Po kilku latach bryła korzeniowa ulega nadmiernemu zagęszczeniu, należy ją wówczas wykopać i przerzedzić.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2020-01-05 00:03:08]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=58365714. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

F. Činčura, V. Feráková, J. Májovský, L. Šomšak, J. Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990. ISBN 83-09-01473-2.
Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
Miłowit Boguszewicz, Piotr Banaszczak: Katalog roślin II : drzewa, krzewy, byliny polecane przez Związek Szkółkarzy Polskich. Warszawa: Agencja Promocji Zieleni. Związek Szkółkarzy Polskich, 2003. ISBN 83-912272-3-5.
Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05].
P.F. Stevens: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2009-06-07].
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
zbiorowe: Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. ISBN 978-3-8331-1916-3.
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
Burkhard Bohne, Peter Dietze: Rośliny trujące: 170 gatunków roślin ozdobnych i dziko rosnących. Warszawa: Bellona, Spółka Akcyjna, 2008. ISBN 978-83-11-11088-5.