Arbuz kolokwinta Citrullus colocynthis

Arbuz kolokwinta, kawon kolokwinta, kolokwinta, kolocynta (Citrullus colocynthis (L.) Schrad.) – gatunek rośliny zielnej z rodziny dyniowatych.

Pokrój pnącze. Roślina o łodydze leżącej długości do 1 metra. Liście 5-7 klapowane, długości 5–10 cm. W kątach wyrastają wąsy czepne. Kwiaty jednopłciowe (rośliny jednopienne). Kwiaty wyrastają pojedynczo w kątach liści. Korona kwiatowa lejkowata, w kolorze żółtym. Owoc podobny do arbuza. O średnicy około 4–10 cm, wewnątrz znajduje się gąbczasty i gorzki miąższ zawierający wiele nasion. Z zewnątrz początkowo jest ciemnozielony z jasnymi, marmurkowatymi prążkami, po dojrzeniu staje się żółty.

Biologia i występowanie

Rośnie dziko w Afryce (Kenia, Mali, Czad, Etiopia, Somalia, Sokotra, Algieria, Egipt, Libia, Maroko, Tunezja), Azji (Kuwejt, Arabia Saudyjska, Jemen, Afganistan, Cypr, Iran, Irak, Izrael, Jordania, Liban, Syria, Turcja, Indie, Pakistan, Sri Lanka, Birma) i Europie (Grecja, Włochy, Hiszpania) oraz jako gatunek zawleczony w Australii. Jest uprawiany w wielu krajach świata. W Polsce gatunek ten przejściowo dziczeje (ma status efemerofita). Roślina jednoroczna lub bylina. Rośnie na piaszczystych glebach i na pustyniach. Jest kserofitem, najlepiej rozwija się na terenach o średniej rocznej temperaturze 23–27 °C, i średniej ilości opadów wynoszącej 25–37 cm. Rozmnaża się przez nasiona. Kiedy owoce dojrzeją wiatr odrywa je od rośliny i toczy po pustyni. Po uderzeniu o skałę owoc rozbija się i wysypują się z niego nasiona.

Roślina lecznicza, owoce są bardzo silnym środkiem przeczyszczającym. W większej ilości są trujące. Niektórzy uważają, że właśnie owocami kolokwinty Agrypina otruła cesarza Klaudiusza. W Indiach z nasion uzyskuje się olej, który wykorzystywany jest do oświetlenia. Zmielone służyły do wypieku chleba. W Afryce Północnej nasiona są jadane. Z wysuszonego miąższu powstaje łatwopalny proszek, wykorzystywany przez Arabów jako podpałka.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 21:02:49]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72753314. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • od kolana do pasa (60 < x < 100 cm)
  • cechy kwiatów
    • barwa kwiatów
      • płatki żółte
  • cechy owoców
    • kolor owoców
      • żółte
      • zielone
  • ogólne
    • roślina trująca
    • roślina lecznicza
    • roślina jadalna
    • pnącze
    • roślina użytkowa
    • bylina
    • roślina jednoroczna