Wirtualny atlas roślin: Arbuz zwyczajny / Citrullus lanatus

Arbuz zwyczajny, kawon (Citrullus lanatus (Thunb.) Mansf.) – gatunek rośliny z rodziny dyniowatych. Pochodzi z Afryki Południowej, gdzie nadal rośnie dziko, ale jako gatunek uprawny został rozprzestrzeniony w wielu innych regionach o ciepłym klimacie i jest uprawiany w wielu krajach świata, miejscami dziczeje.

Korzenie system korzeniowy jest bardzo rozległy i płytki. Sięga w głąb na około 60 cm. Łodyga płożąca się, na przekroju jest okrągła, osiąga 2-5 metrów długości, jest szorstko owłosiona i posiada wąsy czepne. Liście duże, ciemnozielone, u podstawy sercowate, a wyżej położone silnie powcinane trój- lub pięciodzielne, osadzone na ogonkach liściowych. W węzłach liściowych wyrastają wąsy czepne. Kwiaty niewielkie, wyrastają pojedynczo w kątach liści. Korona kwiatu zwykle jest żółta lub zielonkawożółta, połączona w rurkę, z pięcioma płatkami. Na jednej roślinie występuje 10-30 kwiatów żeńskich i 100-400 męskich. Owoce jadalna jagoda ze słodkim, ciemnoczerwonym, pomarańczowym, żółtym lub białym miąższem (mezokarpem). Egzokarp składa się z dwóch warstw, jest mocny i twardy, w kolorze ciemnozielonym, zwykle nakrapiany promieniście w różnych odcieniach zieleni. Pod koniec wegetacji roślina zawiązuje nasiona. Barwy nasion są również bardzo zmienne – od białej lub żółtej poprzez żółtobrązową, brązową i czarną do czerwonej, a nawet zielonej.

Owoce arbuza dzięki dużej zawartości wody działają moczopędnie, są zalecane dla chorych na nerki. Z badań wynika również, że, podobnie jak pomidor i czerwony grejpfrut, są źródłem likopenu, który ma właściwości wspomagania leczenia chorób nowotworowych.
Gatunek pochodzący z Afryki południowej udomowiony był w Afryce północnej już ponad 5 tysięcy lat temu (tak stare nasiona arbuza znaleziono w Libii). W Egipcie znaleziono pozostałości arbuzów w grobowcach i świątyniach z 1330 r. p.n.e., a w Sudanie z 1500 r. p.n.e. Wymieniany jest w Biblii. Także w Chinach i Indiach uprawiany jest od niepamiętnych czasów. Do Europy dotarł ok. XI-XII w., a w XIV w. wyróżniano tu już kilka odmian arbuzów. Owoce arbuza mają polepszać przemianę materii i wpływać korzystnie na układ pokarmowy.
Arbuzy używane są do maseczek na skórę, działają bowiem przeciwzmarszczkowo, tonizująco i ściągająco, pomagają przy leczeniu stanów zapalnych skóry i zajadów.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 21:02:55]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72833724. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.