Kukułka krwista żółtawa Dactylorhiza incarnata subsp. ochroleuca

Kukułka krwista żółtawa, storczyk krwisty żółtawy, stoplamek krwisty żółtawy (Dactylorhiza incarnata subsp. ochroleuca (Wüstnei ex Boll) P.F.Hunt & Summerh.) – podgatunek kukułki krwistej (Dactylorhiza incarnata).

Łodyga wzniesiona, sztywna i pusta, dość gruba i mięsista o wysokości 40–60 cm. Liście w liczbie 5–8, pochwiasto obejmujące łodygę, ustawione skrętolegle. Są węższe od podgatunku typowego (ich szerokość przy podstawie wynosi 1,2–2,5 cm). Nie posiadają plamek, są jasnozielone i kapturkowato zwinięte na szczycie. Dolne są równowąskolancetowate, wzniesione sztywno i ostro zakończone. Kwiaty zebrane w gęsty, wąskowalcowaty kłos długości 15–20 cm. Znajduje się w nim 40–60 zawsze jasnożółtych kwiatów. Wyrastają w kątach lancetowatych przysadek. Dolne z nich są dwukrotnie dłuższe od zalążni. Listki boczne w zewnętrznym okółku są skierowane pionowo do góry, a dwa listki wewnętrzne mają jajowaty kształt. Ostroga jest stożkowa, ma ½ długości skręconej zalążni i skierowana jest w dół. Warżka romboidalna, trójłatkowa, o wyciągniętym wierzchołku. Szerokość warżki 5–7,5 mm,długość 6,5–9,5 mm.

Biologia i występowanie

Występuje tylko w Europie Środkowej. Według ostatnich badań ma dwa duże i izolowane od siebie obszary zwartego zasięgu. Jeden znajduje się w Alpach, drugi ciągnie się od północno-wschodnich Niemiec poprzez Polskę do Estonii, Łotwy, Litwy i zachodniej Ukrainy. Wschodnia granica zasięgu nie jest dokładnie znana. Ponadto występuje wyspowo w Skandynawii. Sprawdzenia wymagają natomiast podawane stanowiska w Anglii, Belgii i Rumunii. W Polsce obserwowano występowanie tego gatunku na 35 stanowiskach, jednak w latach 1998–2008 potwierdzono tylko 40% tych stanowisk. Najwięcej jest ich w Wigierskim Parku Narodowym, nad Biebrzą, Rospudą i w Poleskim Parku Narodowym. Na jedynym znanym stanowisku w Karpatach nie został odszukany. Bylina, geofit. W Polsce kwitnie od drugiej połowy czerwca do początku lipca. Kwiaty zwabiają owady barwą i kształtem, jednak nie wydzielają nektaru. Rośnie na torfowiskach niskich i przejściowych oraz na obrzeżach zarastających jezior. W Europie jej zasięg pionowy wynosi 0–850 m n.p.m., w Polsce najwyższe stanowisko występuje na wysokości 500 m n.p.m. Liczba chromosomów 2n = 40.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-05-23 00:12:03]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=63401625. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • Helmut Baumann: Storczyki Europy i obszarów sąsiednich. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010. ISBN 978-83-7073-698-9.
  • Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  • Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
  • Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-08-03]  (ang.).
  • The Plant List. [dostęp 2017-03-20].
  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  • R. Kaźmierczakowa, K. Zarzycki (red.): Polska czerwona księga roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2001. ISBN 83-85444-85-8.
  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  • cechy kwiatów
    • barwa kwiatów
      • płatki żółte
    • symetria kwiatu
      • grzbiecista
    • kwiatostan
      • groniasty
        • prosty
          • kłos
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście lancetowate
      • liście wąskie i wydłużone
      • liście równowąske
  • ogólne
    • bylina
    • częściowa ochrona gatunkowa
    • Polska Czerwona Księga Roślin
    • geofit
    • wschodnia granica zasięgu
    • storczyk
  • cechy łodygi
    • wygląd łodygi
      • łodyga wzniesiona
  • siedlisko
    • Torfowisk
    • torfowiska niskie
  • cechy nasion
    • rozsiewanie nasion
      • endochoria

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.