Wirtualny atlas roślin: Kruszczyk drobnolistny / Epipactis microphylla

Kruszczyk drobnolistny (Epipactis microphylla (Ehrh.) Sw.) – gatunek byliny z rodziny storczykowatych (Orchidaceae).

Liście ulistnienie skrętoległe. Liście w liczbie 3-9 równomiernie wyrastają na łodydze. Są drobne; mają długość 1,5-5,5 cm, szerokość 0,7-1,5 cm i zazwyczaj są krótsze od międzywęźli. Dolne są szerokojajowate, w górę łodygi coraz mniejsze i lancetowate. Są szarozielone, często fioletowo nabiegłe i mają wypukły środkowy nerw. Kwiaty zebrane w luźny kwiatostan o długości 2-20 cm. Zazwyczaj jest on jednostronny. W młodości jest stożkowaty, potem walcowaty. Kwiaty drobne, wonne, siedzące w kątach niewielkich, krótszych od zalążni przysadek. Z wyjątkiem warżki wszystkie działki okwiatu są stulone i tworzą ciemnopurpurowy hełm. Warżka ma długość 2-4 mm, jest biała, purpurowo nakrapiana i ma 3 głęboko wcięte łatki. Środkowa z nich ma na szczycie dwa ząbki. Szarozielona zalążnia wyrasta na długiej szypule i jest gęsto pokryta filcowatymi włoskami. Prętosłup krótki, z szybko usychającym uczepkiem, pyłkowiny jasnożółte i rozpadające się. Owoc rozdęta torebka o długości do 10 mm. Nasiona bardzo drobne i bardzo liczne.

Biologia i występowanie

Gatunek śródziemnomorski. Występuje na obszarze od południowej Hiszpanii przez Europę Środkową po Turcję, Krym i Iran, na północy dochodząc do środkowych Niemiec, na południu po Sycylię, Kretę i Sardynię. Przez Polskę przechodzi północna granica jego zasięgu i jest tu bardzo rzadki, opisano jego występowanie na 8 tylko stanowiskach na południu kraju. Są to: okolice Kamienia Śląskiego, góra Szpicza koło Gogolina, rezerwat przyrody Lipowiec, rezerwat przyrody Grabowiec, Pogórze Bukowskie, Pogórze Cieszyńskie (góra Machowa i Jasieniowa) i Czertezik w Pieninach. Bylina, geofit ryzomowy. Występuje w cienistych lasach i zaroślach liściastych, rzadziej w iglastych, przeważnie na żyznych i wapiennych glebach. Najwyżej położone stanowisko w Polsce znajduje się na stokach Czertezika w Pieninach (680 m n.p.m.). Kwitnie od maja do sierpnia, zapylany jest przez owady, lub dochodzi do samozapylenia (dość często). Rozmnaża się tylko przez nasiona. Liczba chromosomów 2n = 42. Tworzy mieszańce z kruszczykiem szerokolistnym (E. helleborine).

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2022-11-20 00:11:26]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=68768256. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.