Wirtualny atlas roślin: Szachownica kostkowata / Fritillaria meleagris

Szachownica kostkowata (Fritillaria meleagris L.) – gatunek bylin należący do rodziny liliowatych. Występuje głównie w Europie Zachodniej. W rozproszeniu spotyka się ją w środkowej i południowo-wschodniej Europie. W Polsce gatunek bardzo rzadki. Występuje na Pomorzu, w Wielkopolsce, w okolicach Przemyśla (rezerwat przyrody Szachownica kostkowata w Stubnie, rezerwat przyrody Szachownica w Krównikach), nad Sanem oraz Biebrzą.

Łodyga dorasta od 15 do 40 cm. Liście szarozielone, rynienkowate, wąskolancetowate, rowkowane, ustawione skrętolegle. Kwiat bezwonny, dzwonkowaty, pochylony ku dołowi o długości 3–4 cm. Tępe płatki okwiatu są podgięte na wierzchołku, u nasady każdej działki znajduje się miodnik. Kwiat jest purpurowobrązowy z wzorem szachownicy, czasem białawozielono plamisty lub czerwono pstrokaty. Pojedynczy kwiat żyje średnio 6-7 dni, wytwarza w tym czasie dość silnie skoncentrowany nektar (średnie stężenie cukrów >50%) składający się w prawie równych proporcjach z sacharozy, glukozy i fruktozy. Roślina kwitnie od kwietnia do maja.

Biologia i występowanie

Bylina, geofit. Roślina samozgodna lecz nasiona głównie obcopylne. Kwiaty odwiedzane przez błonkówki i muchówki - głównymi zapylaczami są trzmiele.
Rośnie na wilgotnych łąkach, w zaroślach, na torfowiskach niskich, bagnach. Gatunek charakterystyczny łąk kaczeńcowych ze związku Calthion.
Wymagania
Lekkie gleby, w pobliżu oczek wodnych i strumyków.
Roślina trująca

Roślina ozdobna - uprawiana w ogrodach.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2018-12-04 21:03:39]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=53492954. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

P.F. Stevens: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-07-29].
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.