Janowiec barwierski Genista tinctoria

Janowiec barwierski (Genista tinctoria L.) – gatunek rośliny z rodziny bobowatych (Fabaceae Lindl.). Występuje na znacznej część Europy i Azji. W Polsce średnio pospolity.

Pokrój krzew, który dorasta do 30–60 cm wysokości. Pędy ma wzniesione, sztywne. Liście podługowate bądź równowąskolancetowate z zaostrzonymi końcami i szydlastymi przylistkami. Brzegi blaszki oraz nerwy na spodniej stronie owłosione. Kwiaty motylkowe, zebrane na szczytach pędów. Mają barwę żółtą i nagi kielich. Łódeczka korony ma taką samą długość, jak żagielek i również są nagie. Owoc strąk z drobnymi, kulistymi nasionami w środku.

Biologia i występowanie

Niewielki krzew, chamefit, nanofanerofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia, kwiaty równoczesne, zapylane przez błonkówki. Siedlisko: suche zarośla i świetliste lasy, słoneczne wzgórza. W górach występuje po regiel dolny. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Scabioso-Genistetum. Roślina trująca.

Roślina lecznicza: Surowiec zielarski : ziele. Zawiera m.in. alkaloidy chinolizydynowe – cytyzyna lupaninametylocytyzyna, anagiryna, flawonoidy – luteolina, genistyna, olejek eteryczny i garbniki. Działanie: Odwar z ziela (1 łyżkę stołową suszu zalać 1 szklanką wrzątku, gotować pod przykryciem 5–7 minut, przecedzić i w razie potrzeby pić 2-3 razy dziennie po 1 łyżce stołowej) zalecany jest w leczeniu zaburzeń ciśnienia tętniczego, jako środek moczopędny i lekko przeczyszczający, nasercowy, poprawiający przemianę materii. Odwar stosuje się w schorzeniach nerek, kamicy moczowej i stanach zapalnych nerek. Można go także stosować jako środek napotny, jak również do leczenia podagry, reumatyzmu i puchliny wodnej. Działania niepożądane: Ziele janowca wyróżnia się silnym działaniem i w wyższych dawkach niż leczniczych powoduje nudności i wymioty oraz kurcze toniczno-kloniczne, zbliżone do strychninowych. Bywa uprawiany jako roślina ozdobna. Oprócz typowej formy gatunku uprawiane są odmiany karłowe, np. `Flore Pleno` o pełnych kwiatach i wysokości do 30 cm, `Royal Gold` o kwiatach zebranych w stożkowe kwiatostany długości do 8 cm.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-08 22:23:42]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72986043. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • czerwiec
      • lipiec
      • sierpień
    • barwa kwiatów
      • płatki żółte
    • symetria kwiatu
      • grzbiecista
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście lancetowate
      • liście wąskie i wydłużone
      • liście równowąske
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • strąki
  • ogólne
    • krzew
    • roślina trująca
    • roślina lecznicza
    • roślina barwierska
    • roślina ozdobna
    • roślina użytkowa
    • roślina żywicielska
    • Surowiec zielarski
  • siedlisko
    • Regiel dolny
    • zarośla
    • świetliste lasy

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.