Wirtualny atlas roślin: Goździeniec okółkowy / Illecebrum verticillatum

Goździeniec okółkowy (Illecebrum verticillatum L.) – gatunek rośliny należący do rodziny goździkowatych. Reprezentuje monotypowy rodzaj goździeniec Illecebrum. Rośnie w miejscach okresowo wilgotnych w dolinach cieków, na przydrożach i ugorach. W uprawach uważany za chwast.

Pokrój naga roślina zielna. Łodygi liczne, rozesłane, czterograniaste, wiotkie – osiągają do 2 mm średnicy i od kilku do 30 cm długości. U nasady często czerwono nabiegłe. Międzywęźla dłuższe u nasady łodygi i coraz bardziej skrócone w części szczytowej. Liście naprzeciwległe lub pozornie okółkowe. Dolne liście oddalone, górne - zagęszczone. U nasady z błoniastymi przylistkami o długości 1 mm. Blaszka liści odwrotnie jajowata do jajowatej, tępa na końcu, do 5 mm długa i do 3 mm szeroka. Kwiaty drobne, białe, krótkoszypułkowe, zebrane w 4-6-kwiatowe wierzchotki w kątach liści. Działki kielicha nabrzmiałe, łódeczkowate i trwałe. Płatki korony nitkowate i krótsze od działek. Pręcików 5, słupek z krótką szyjką. Owoce torebki podługowate lub owalne, otwierające się 10 (czasem 5) klapami, zawierające pojedyncze nasiono. Nasiona brązowe, błyszczące, osiągające od 0,5 do 0,8 mm długości.

Biologia i występowanie

Występuje w zachodniej, środkowej i południowej Europie, w północno-zachodniej Afryce i na wyspach Makaronezji. W Polsce spotykany rzadko w południowej części nizin. Roślina jednoroczna lub dwuletnia. Rośnie w miejscach piaszczystych wilgotnych. Kwitnie od lipca do października. Gatunek charakterystyczny zespołu Spergulario-Illecebretum verticillati.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 03:23:53]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62819066. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
Włodzimierz Tymrakiewicz: Atlas chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1976, s. 104.
Adam Jasiewicz (red.): Flora Polski. Rośliny naczyniowe. T. III. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN, 1992, s. 315-316. ISBN 83-85444-06-8.
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.