Gnidosz Hacqueta Pedicularis hacquetii

Gnidosz Hacqueta (Pedicularis hacquetii) – gatunek rośliny należący do rodziny zarazowatych.

Łodyga prosta i nie rozgałęziająca się, wzniesiona, tęga. Osiąga wysokość 30–90 cm. Jest bruzdowana, owłosiona (zwłaszcza w górnej części). Liście ulistnienie skrętoległe. Liście nagie, duże, pierzastosieczne, piłkowano ząbkowane. Najwyższe liście są tylko pierzastoklapowane. Łatki oraz ząbki liści o szerokości 1,5–3 mm są podługowate lub jajowate. Kwiaty zebrane w szczytowy, gęsty kłos, górą zbity. Kwiaty grzbieciste, krótkoogonkowe, wyrastające w kątach wełnisto owłosionych przysadek. Kielich o 5 bardzo krótkich, trójkątnych ząbkach, z przodu rozcięty i cały owłosiony długimi włoskami. Dwuwargowa korona o długości 22–28 mm jest kremowożółta, jej rurka jest wewnątrz owłosiona. Pręciki 4, silnie owłosione. Owoc zawierająca jasnobrunatne nasiona torebka o długości ok. 1,5 cm.

Biologia i występowanie

Występuje w górach środkowej i południowej Europy: w Alpach, Apeninach i Karpatach. W Polsce wyłącznie w Tatrach i na Babiej Górze. Na Babiej Górze występuje pomiędzy Diablakiem i Kościółkami. W Tatrach do 2008 r. potwierdzono występowanie na kilkunastu stanowiskach: Długi Giewont, Dolina Białego, Dolina Litworowa, Dolina Małej Łąki, Dolina Pięciu Stawów Polskich, Dolina Roztoki, Kobylarzowy Żleb, nad Morskim Okiem, Mięguszowieckie Szczyty, Niżnia Świstówka Małołącka, Ornak, Wielka Turnia, Sucha Dolina Giewoncka, Wielka Świstówka, Wielki Giewont, Wyżnia Świstówka Małołącka . Bylina, roślina przeważnie 3-letnia, rzadko tylko 4-letnia. Pędy kwiatowe wytwarza dopiero w 3 roku życia i po dojrzeniu nasion przeważnie obumiera. Kwitnie od lipca do sierpnia, jest owadopylna. Rośnie przeważnie na słonecznych i trawiastych stokach, szczególnie w ziołoroślach. Jest półpasożytem, pasożytującym na korzeniach roślin. Liczba chromosomów 2n = 16. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Betulo-Adenostyletea.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2021-03-28 04:10:43]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=62819201. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  • The Plant List. [dostęp 2017-01-11].
  • Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  • Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  • Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24]  (ang.).
  • Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  • Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  • Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • lipiec
      • sierpień
    • barwa kwiatów
      • płatki żółte
      • płatki kremowe
    • symetria kwiatu
      • grzbiecista
    • kwiatostan
      • groniasty
        • prosty
          • kłos
  • cechy łodygi
    • szacowana wysokość łodygi
      • od kolana do pasa (60 < x < 100 cm)
    • wygląd łodygi
      • łodyga gałęzista
      • łodyga owłosiona
      • łodyga wzniesiona
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście jajowate
      • liście lancetowate
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • torebki
    • kolor owoców
      • brązowe
  • ogólne
    • roślina chroniona
    • bylina
    • Polska Czerwona Księga Roślin
    • czerwona lista roślin i grzybów Polski
    • trawa
    • VU–gatunek narażony
  • siedlisko
    • łąki
    • Tatry