Wirtualny atlas roślin: Wierzba biała / Salix alba

Wierzba biała, w. srebrna, w. pospolita (Salix alba L.) – gatunek drzewa należący do rodziny wierzbowatych. Rodzimym obszarem jej występowania jest Europa, Azja i Afryka Północna (Algieria, Maroko), rozprzestrzenia się też gdzie indziej. Nie występowała w Skandynawii, Irlandii i Szkocji, ale została tam sprowadzona i jest sadzona jako roślina ozdobna. W Polsce pospolita na całym terytorium. Zazwyczaj rośnie na brzegach rzek, przy rowach bądź innych miejscach o bardzo wilgotnym podłożu. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy. Gatunek typowy w obrębie swego rodzaju.

Pokrój drzewo osiągające wysokość do 30 m. Korona szerokorozłożysta. Posiada krótki, często pochyły pień, od którego wznoszą się konary. Często w pniu starszych drzew występują spróchniałe dziuple. Gałęzie giętkie. Pędy są bardzo smukłe. Mają szarą barwę. Są delikatnie owłosione przez cały rok. Pąki są wąskie i spłaszczone. Liście wąskie, lancetowate o długości około 8 cm. Młode liście obustronnie jedwabiście owłosione, starsze tylko na spodniej stronie. Młode listki są żółte. Latem górna strona liści ciemnozielona, spodnia srebrzysta. Kwiaty jest rośliną dwupienną, kwiaty zebrane w kwiatostany zwane kotkami, lub zwyczajowo baziami. Kotki żeńskie w nasadzie luźnokwiatowe, o języczkowatych i nietrwałych przysadkach jasnordzawego koloru. Kwiaty z 1 gruczołem miodnikowym, słupek nagi z siedzącą zalążnią. Kotki męskie z jednobarwnymi przysadkami, dwoma gruczołami miodnikowymi i 2 pręcikami o nitkach owłosionych w dolnej części. Owoc filcowato owłosiona szara torebka. Nasiona bardzo drobne z pęczkiem srebrnych włosków, rozsiewane przez wiatr. Pień kora jest ciemnoszara, popękana. Drewno bardzo miękkie i łatwo próchniejące. Roczne gałązki cienkie.

Biologia i występowanie

Drzewo szybko rosnące i dość krótkowieczne. Rośnie przede wszystkim w lasach łęgowych wzdłuż rzek, często tworząc tam wraz z topolami duże skupienia. Preferuje okresowo zalewane, piaszczyste gleby. Występuje również wzdłuż dróg, nad stawami. Często jest sadzona. Dochodzi w górach do wysokości ok. 800 m n.p.m. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Salicion albae i Ass. Salicetum albo-fragilis. Zakwita wczesną wiosną (marzec – kwiecień), równocześnie z rozwojem liści. Kwiaty zapylane przez owady, nasiona rozsiewane przez wiatr.

Roślina lecznicza: Surowiec zielarski: kora (Cortex Salicis) zawiera flawonoidy, kwasy organiczne oraz glikozydy. Najważniejszym z nich jest glikozyd fenolowy – salicyna. Korę zbiera się z 2 – 3 letnich gałęzi wczesną wiosną, gdy ruszają soki i łatwo jest ją oddzielić od drewna. Korę suszyć można zarówno w ciemnych, jak i jasnych pomieszczeniach. Do celów leczniczych wykorzystywana może być również kora wierzby kruchej, wierzby purpurowej, wierzby pięciopręcikowej i wierzby wiciowej. Działanie: salicyna ma silne działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe i ściągające. Wykorzystywana jest przy takich dolegliwościach i chorobach, jak: ból głowy, przeziębienie przebiegające z gorączką, różne choroby reumatyczne, miażdżyca. Obecnie już nie pozyskuje się do celów leczniczych kory wierzby, gdyż jest zastępowana syntetycznie produkowanym kwasem acetylosalicylowym (nazwa handlowa „Aspiryna”, „Polopiryna”). W medycynie ludowej wykorzystywano korę wierzby również do leczenia nerwobólów i jako środka ułatwiającego zasypianie i uspokajającego. Drewno jest wykorzystywane jako materiał opałowy. Jest często nasadzana przy drogach, na wałach przeciwpowodziowych oraz na brzegach rzek w celu ich umocnienia i zabezpieczenia przed osuwaniem ziemi. Dzięki silnie rozbudowanemu systemowi korzeniowemu i szybkiemu wzrostowi nadaje się również do rekultywacji terenów i wysypisk śmieci. Jako roślina pobierająca z podłoża bardzo duże ilości wody sadzona jest na terenach podmokłych i bagnach w celu ich osuszenia. Niektóre odmiany są uprawiane jako rośliny ozdobne.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-09 01:37:12]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72985874. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.