Niebielistka trwała Swertia perennis

Niebielistka trwała, swercja trwała (Swertia perennis L.) – gatunek rośliny należący do rodziny goryczkowatych (Gentianaceae). Występuje w Europie i Azji, w Polsce głównie w wyższych partiach Karpat i Sudetów i bardzo rzadko na niżu. Status we florze Polski: gatunek rodzimy.

Łodyga wzniesiona, prosta, naga, nierozgałęziona (lub tylko w obrębie kwiatostanu), dość gruba, o wysokości 20–60 cm. Pod ziemią pełzające kłącze. Liście dolne liście o kształcie szerokojajowatym, górne znacznie mniejsze, jajowatoeliptyczne. Kwiaty na szczycie łodygi nieliczne kwiaty w luźnym kwiatostanie. 4 lub 5 działek kielicha o długości ok. 8 mm, lancetowatych lub podługowatych, podzielonych prawie do samej nasady. Korona kółkowa z bardzo krótką rurką. 5 płatków korony o długości 10-18 mm, lancetowatych, ostro zakończonych. Mają bardzo ciemny, fioletowo-stalowy kolor z podłużnymi, jaśniejszymi prążkami. 5 bardzo charakterystycznych pręcików o długich i grubych nitkach, wyrastających naprzemiennie z płatkami korony. U nasady każdego płatka po 2 miseczkowate miodniki, a wokół nich grube rzęsy (o długości co najwyżej 3 razy większej od szerokości). Owoc torebka zawierająca liczne i oskrzydlone nasiona.

Biologia i występowanie

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do września. Roślina miododajna, zapylana przez muchówki. Siedlisko: rośnie na brzegach potoków, na wilgotnych skałach, na torfowiskach. W Tatrach występuje od regla dolnego po piętro alpejskie, głównie w piętrze kosówki i piętrze alpejskim. Występuje zarówno na podłożu wapiennym, jak i granitowym. Roślina miododajna i owadopylna. Fitosocjologia: gatunek charakterystyczny dla rzędu (O) Caricetalia davallianae i zespołów Bartsio-Caricetum, Caricetum davallianae, Cratoneuro-Saxifragetum aizoidis. Podgatunek subsp. perennis jest charakterystyczny da zespołu Cratoneuro-Saxifragetum aizoidis. Liczba chromosomów 2n= 28

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2024-03-09 02:18:27]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=72986188. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • pora kwitnienia
      • lipiec
      • sierpień
      • wrzesień
    • barwa kwiatów
      • płatki fioletowe
    • liczba płatków
      • płatków pięć
    • kwiatostan
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście jajowate
  • cechy łodygi
    • wygląd łodygi
      • łodyga pełzająca
      • łodyga gładka
      • łodyga wzniesiona
  • cechy owoców
    • rodzaj owoców
      • suche
        • torebki
  • ogólne
    • roślina miododajna
    • roślina chroniona
    • bylina
    • ścisła ochrona gatunkowa
    • czerwona lista roślin i grzybów Polski
    • gatunek rodzimy
    • dwa podgatunki
  • siedlisko
    • Torfowisk
    • Tatry
    • Sudety

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.