Wrotycz maruna Tanacetum parthenium

Wrotycz maruna (Tanacetum parthenium (L.) Sch.Bip.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Występuje naturalnie we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego, ale szeroko rozpowszechniony jako roślina uprawiana i dziczejąca – niemal w całej Europie, w Azji północnej, środkowej i na Dalekim Wschodzie, w Ameryce Północnej i w Chile. W Polsce jest gatunkiem pospolitym w uprawie i w wielu miejscach zdziczałym i zadomowionym. Rośnie w górskich zaroślach w miejscach kamienistych, nad strumieniami, a jako roślina dziczejąca zwykle na siedliskach ruderalnych: przydrożach, przypłociach, na nieużytkach. Roślina o silnej woni jest uprawiana jako ozdobna, poza tym wykorzystywana jest jako roślina lecznicza.

Pokrój pęd rozgałęziony w górnej części, osiąga zwykle 30–60 cm wysokości, jest prawie nagi lub z rzadka pokryty prostymi włoskami. Łodyga bruzdowana, dołem często czerwono nabiegła. Korzeń dość krótki, wrzecionowaty, silnie rozgałęziony. Liście skrętoległe, o cienkiej blaszce do 10 cm długiej i zwykle do 3,5, czasem do 6 cm szerokiej. Liście w zarysie szeroko jajowate, podwójnie lub potrójnie pierzasto sieczne lub dzielne. Poszczególne odcinki eliptyczne do jajowatych, karbowane, z tępymi ząbkami. Dolne liście na ogonkach długości blaszki, im wyższe tym ogonek i rozmiary blaszki są mniejsze. Kwiaty zebrane w 5–20 koszyczków o średnicy 12–23 mm. Okrywa koszyczka talerzykowata, do 1 cm średnicy i do 3,5 mm wysokości. Brzeżne kwiaty języczkowate, białe, w jednym szeregu i w liczbie 5–15 (u odmian uprawnych może być ich znacznie więcej). Wewnętrzne kwiaty rurkowate, żółte. Owoce cylindryczne niełupki o długości 1,6 mm i szerokości 0,4 mm. Pokryte 8–10 podłużnymi, płytkimi żeberkami. Na szczycie z błoniastym rąbkiem stanowiącym pozostałość po kielichu o długości do 0,2 mm.

Biologia i występowanie

Bylina kwitnąca w Europie Środkowej od czerwca do października.

Meta-analiza wykazała, że skutecznie pomaga zapobiegać migrenom.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2022-01-30 00:23:22]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=66136121. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

  • cechy kwiatów
    • barwa kwiatów
      • płatki białe
      • płatki żółte
  • cechy liści
    • kształt blaszki
      • liście jajowate
      • liście eliptyczne
  • cechy łodygi
    • wygląd łodygi
      • łodyga gałęzista
      • łodyga owłosiona
  • ogólne
    • roślina lecznicza
    • roślina ozdobna
    • bylina
    • roślina uprawiana
    • zdziczała
  • siedlisko
    • nieużytki
    • zarośla

 
 
Mapa występowania
Źródło: The Global Biodiversity Information Facility i Użytkownicy atlasu.