Wirtualny atlas roślin: Elisma wodna / Luronium natans

Elisma wodna, elisma pływająca (Luronium natans (L.) Raf.) – gatunek rośliny należący do rodziny żabieńcowatych (Alismataceae), jedyny (i tym samym typowy) przedstawiciel monotypowego rodzaju elisma (Luronium Raf. Aut. Bot. 63. 1840). Występuje w stanie dzikim w Europie. W Polsce występuje w części zachodniej oraz na Pojezierzu Pomorskim, szczególnie w Borach Tucholskich.

Liście podwodne siedzące, wstęgowate, równowąskie, zebrane w różyczkę. W górnej części łodygi kilka liści pływających na powierzchni wody, o długich (do 70 cm) ogonkach i małych blaszkach jajowatych lub okrągławych. Kwiaty pojedynczo lub po kilka na szypułkach długości 5–10 cm. Działki kielicha trzy, zielone. Płatki korony trzy, białe, okrągławe. Pręcików sześć, słupków 6 do 12. Pokrój typowa forma to roślina wodna zakorzeniająca się na dnie i posiadająca taśmowate liście podwodne oraz liście pływające. Forma podwodna ma tylko liście taśmowate i nie wytwarza kwiatów. Forma lądowa lub wynurzona ma krótkoogonkowe, jajowate liście i wytwarza kwiaty w węzłach rozłogów. Łodyga ulistniona, o długości do 1 m. Roślina posiada proste, cienkie kłącze i wytwarza rozłogi zakorzeniające się w węzłach. Owoce żeberkowane orzeszki z komorami powietrznymi, dzięki którym przez jakiś czas mogą pływać na powierzchni wody.

Biologia i występowanie

Rozwój
Bylina, hydrofit, roślina zimozielona. Kwiaty obupłciowe, kwitną od maja do jesieni i są owadopylne lub samopylne. Roślina rozmnaża się wegetatywnie poprzez rozłogi.
Siedlisko
Jeziora oligotroficzne o piaszczystym dnie i odczynie pH 6,1–8,2 oraz małej zawartości wapnia. W Polsce występuje w jeziorach lobeliowych. Rośnie w strefie szuwarów na głębokości do 1 m.
Fitosocjologia
Gatunek charakterystyczny dla Cl. Littorelletea, dominant zbiorowiska Luronietum natantis.
Genetyka
Liczba chromosomów 2n=22.

Źródło informacji: Wikipedia : wolna encyklopedia [dostęp: 2018-12-04 21:39:39]. Dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=54926984. Główni autorzy artykułu w Wikipedii: zobacz listę.

Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Taxon: Luronium natans (ang.). USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network - (GRIN). [dostęp 2010-06-25].
Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
P.F. Stevens: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-06-25].
Zbigniew Podbielkowski, Henryk Tomaszewicz: Zarys hydrobotaniki. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1979. ISBN 83-01-00566-1.
Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-19].
Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

	ogólne	roślina wodna
	ogólne	roślina chroniona
	ogólne	roślina użytkowa
	ogólne	bylina
	barwa kwiatów	płatki białe
	liczba płatków	płatki trzy i mniej
	kształt blaszki	liście jajowate
	kształt blaszki	liście wąskie i wydłużone
	kształt blaszki	liście równowąske
	ulistnienie	bezogonkowe
	ulistnienie	u dołu łodygi lub odziomkowe
	rodzaj owoców	orzechy
	powierzchnia owocu	żeberkowana
	szacowana wysokość łodygi	od kolana do pasa (60 < x < 100 cm)